Wrocław

[ Co warto zobaczyć w Polsce? ]

Polskie województwa

[ dolnośląskie ] [ kujawsko-pomorskie ] [ lubelskie ] [ lubuskie ] [ łódzkie ] [ małopolskie ] [ mazowieckie ]
[ opolskie ] [ podkarpackie ] [ podlaskie ] [ pomorskie ] [ śląskie ] [ świętokrzyskie ]
[ warmińsko-mazurskie ] [ wielkopolskie ] [ zachodniopomorskie ]

Wrocław jest jednym z najstarszych miast Polski. W czasach antycznych w miejscu lub okolicach Wrocławia istniała miejscowość o nazwie Budorgis. We Wrocławiu krzyżowały się dwie główne drogi handlowe – Via Regia i Szlak bursztynowy. Miasto zostało po raz pierwszy rozpoznane w X wieku jako Vratislavia przez znajdującą się tam warownię księcia czeskiego Wratislava I. W 985 roku na Ostrowie Tumskim powstał pierwszy gród wybudowany przez Mieszka I. Wrocław ma więc długą historię, co ma odzwierciedlenie także w zabytkach tego miasta.

Najstarszym w pełni zachowanym budynkiem Wrocławia, a zarazem najstarszym czynnym do dziś kościołem w mieście jest kościół św. Idziego. Budowlę zaczęto prawdopodobnie wznosić w latach 1220-1240. Kościół św. Idziego Należy do charakterystycznego dla średniowiecznego Wrocławia typu kościołów jednofilarowych.

Arkada z cegieł łączy kościół z szesnastowieczną kapitułą w stylu późnego gotyku, tworząc tzw. „Bramę Kluskową”, z którą wiąże się znana wrocławska legenda. W budynkach sąsiadujących z kościołem św. Idziego znajduje się Muzeum Archidiecezjalne, w którym wystawiono zbiory cennych obiektów sztuki sakralnej, a także m.in. egipską mumię.

Największym kościołem Wrocławia jest archikatedra św. Jana Chrzciciela na Ostrowie Tumskim, który jest najstarszą, zabytkową częścią Wrocławia, powstałą na ówczesnej wyspie na Odrze. Obecnie Ostrów Tumski nie jest już wyspą. Stanowiący siedzibę pierwszych Piastów gród na Ostrowie Tumskim założony został prawdopodobnie w X stuleciu. Pod koniec XIII wieku nastąpiła rozbudowa grodu, który stał się zamkiem. W 1315 roku cały Ostrów Tumski sprzedany został władzom kościelnym. Ostrów Tumski stał się ośrodkiem władzy biskupiej, a zamek zburzono.

Obecna czwarta katedra pochodzi z XIII–XIV w, poprzedzały ją jednak 3 inne kościoły znajdujące się w tym samym miejscu. W archikatedrze, z inicjatywy przesiedlonych na Dolny Śląsk Polaków z Kresów Wschodnich, w kościele ustanowiono tablice upamiętniające żołnierzy Okręgu Lwów Armii Krajowej i Okręgu Wilno Armii Krajowej, a także ofiary Mordu w Czarnym Lesie z 1941 roku.

Wrocław słynie ze swojego rynku, który mierzy aż cztery hektary i gdzie znajdują się dwa Ratusze gotycki Stary Ratusz oraz Nowy Ratusz w stylu historyzmu. Stary Ratusz we Wrocławiu jest jednym z najlepiej zachowanych historycznych ratuszy w Polsce. Obecnie w budynki mieści się oodział wrocławskiego Muzeum Miejskiego – Muzeum Sztuki Mieszczańskiej, gdzie można m.in. obejrzeć arcydzieła wrocławskiego złotnictwa.

W piwnicach Ratusza znajduje się Piwnica Świdnicka, jeden z najstarszych lokali gastronomicznych w Europie. Nad wejściem do Piwnicy znajdują się dwie płaskorzeźby: pijanego mężczyzny i jego żony czekającej z pantoflem w ręku. Ma to być ostrzeżenie przed nadmiernym spożywaniem podawanego tam piwa.

Przy Starym Ratuszu można też znaleźć jeden z niewielu zachowanych pręgierzy, które były miejscem publicznej kary. Natomiast Nowy Ratusz stanowi obecnie siedzibę prezydenta i rady miejskiej Wrocławia, a w podziemiach mieści się Browar Spiż. W budynku Banku Zachodniego na rogu Rynku i placu Solnego działa jedyny we Wrocławiu paternoster, czyli winda bez drzwi, która jeździ ze stałą prędkością, nie zatrzymując się na poszczególnych piętrach.

Rynek we Wrocławiu słynie z kolorowych kamienic, ciekawostką jest, że kamienice te są tak naprawdę o piętro wyższe niż się wydaje. Rynek przez wieki nabrał wiele warstw ziemi, czego ślady widać do dzisiaj w wielu restauracjach i kawiarniach, zwłaszcza po zachodniej stronie Rynku. Najstarszą datowaną na pierwszą połowę XIII wieku, kamienicą jest kamienica „Pod Siedmioma Elektorami”, znajdująca się pod numerem 8.

We Wrocławiu zachowało się ponad osiem tysięcy zabytkowych kamienic reprezentujących style historyczne pochodzących z XIX i początków XX wieku. Jest to największe tego typu skupisko zabytkowego budownictwa w Polsce oraz jedno z największych w Europie. Często są to całe ciągi ulic, jak osiedle mieszkaniowe domków jednorodzinnych przy ul. Kamienieckiej, która bywa nazywana wrocławską „Złotą Uliczką”.

Miasto słynie nie tylko z zabytków, ale też z modernistycznych budynków. Najbardziej znanym tego typu obiektem jest Hala Stulecia we Wrocławiu wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Ta widowiskowo-sportowa hala została wzniesiona w latach 1911–1913 według projektu Maxa Berga. W okolicy Hali Stulecia znajdują się też takie atrakcje jak Pergola z Fontanną Multimedialną, Ogród Japoński oraz zoo, które jest najstarszym ogrodem zoologicznym w Polsce.

Ogród Zoologiczny we Wrocławiu otwarto 10 lipca 1865 roku. Na terenie ogrodu znajduje się kilka wartościowych obiektów, reprezentujących XIX-wieczny historyzm i eklektyzm, są one dziełem architektów Karla Schmidta i Alberta Graua. Są to m.in. Baszta niedźwiedzi, Dom dużych drapieżców i Słoniarnia. W czasie II wojny światowej zoo znacznie ucierpiało. Uczynienie z Wrocławia twierdzy i walki w jej obronie doprowadziły do zrujnowania wielu budynków i śmierci ok. 85% zwierząt w ogrodzie.

Popularność Ogrodowi Zoologicznemu we Wrocławiu przyniósł jego dyrektor dr wet. inż. Antoni Gucwiński, który kierował nim od 1966 do 2006 roku, wraz ze swoją żoną Hanną. Od 1971 roku prowadzili oni w TVP program „Z kamerą wśród zwierząt”. Zoo może pochwalić się też sukcesami hodowlanymi, żyje w nim 90% światowej populacji dzioborożca palawańskiego, wykluły się też tam dwa szpaki balijskie, gatunek uznawany za wymarły w naturze.

Doskonałym miejscem na relaks i spacer jest też Park Szczytnicki, znajdujący się w niedaleko Ogrodu Zoologicznego. Jest to jeden z największych parków Wrocławia. W parku znajduje się Ogród Japoński założony w latach 1909–1912, w związku z Wystawą Stulecia z 1913 roku, zaprojektowany przez japońskiego ogrodnika Mankichiego Araia. Stanowi unikatowy w Europie żywy fragment japońskiej kultury.

Na terenie parku Szczytnickiego znajduje się również drewniany kościół z przełomu XVI i XVII wieku pod wezwaniem Świętego Jana Nepomucena. Przy kościele znajduje się monolitowy kamienny krzyż, przeniesiony tu w latach 70. XX w. z Muchoboru Wielkiego. Nie jest znane pochodzenie krzyża, legenda mówi, że jest to jeden z trzech krzyży, upamiętniających spotkanie w 1474 roku trzech władców: Węgier – Macieja Korwina, Czech Władysława II Jagiellończyka i króla Polski Kazimierza IV Jagiellończyka.

We Wrocławiu funkcjonuje też kilkanaście muzeów. Największym z nich jest Muzeum Narodowe We Wrocławiu, a jednym z jego oddziałów jest Panorama Racławicka.

Muzeum eksponuje cykloramiczny obraz olejny „Bitwa pod Racławicami” namalowany w latach 1893–1894 przez zespół malarzy pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka. Przedstawia jeden z epizodów insurekcji kościuszkowskiej, zwycięstwo wojsk polskich pod dowództwem gen. Tadeusza Kościuszki nad wojskami rosyjskimi.

We Wrocławskim Muzeum Archidjecezlajnym znajduje się m.in. Księga henrykowska z najstarszym zapisanym po polsku zdaniem. Warto też zobaczyć Muzeum Archeologiczne z jego bogatymi starożytnymi skarbami. Popularnym wydarzeniem ogranizowanym przez to muzeum jest archeologiczny festyn „Ludzie Ognia” odbywający się na dziedzińcu Arsenału Miejskiego i w części jego wnętrz. Impreza prezentuje starożytne rzemiosła, które wykorzystywały siłę ognia. W odtworzonych realiach epoki żelaza swoje rzemiosła prezentują hutnicy, kowale, odlewnicy, szklarze i garncarze. Największą atrakcją festynu jest produkcja żelaza z rudy w piecu dymarskim wzorowanym na urządzeniu sprzed 2000 lat.

Dla dzieci interesujące będą takie miejsca jak Centrum Edukacji Ekologicznej „Hydropolis”, centrum wiedzy o wodzie. Wystawa znajduje się w zabytkowym, XIX-wiecznym neogotyckim podziemnym zbiorniku wody czystej o powierzchni 4600 m². Hydropolis jest miejscem, w którym technologie multimedialne, interaktywne instalacje, wierne repliki i modele oraz bogate w informacje ekrany dotykowe służą ukazaniu wody z różnych perspektyw. Oprócz działalności wystawienniczej Centrum dysponuje rozbudowaną ofertą edukacyjną opartą na podstawie programowej Ministerstwa Edukacji Narodowej.

Natomiast Kolejkowo to największa w Polsce wystawa makiet ukazujących koleje. na makietach przedstawione zostały zarówno obszary i sceny fikcyjne jak i autentyczne wydarzenia i budowle z terenu Górnego i Dolnego Śląska. Makiety urozmaica obecność miniaturowych mieszkańców w różnych sytuacjach dnia codziennego.

Symbolem Wrocławia stały się Krasnale, a to dzięki ruchowi Pomarańczowej Alternatywy, który w latach 80. XX wieku malował na murach Wrocławia krasnale w celu pokojowego sprzeciwu wobec systemu komunistycznego. Obecnie niewielkie rzeźby krasnali, są umieszczane we Wrocławiu od 2005 roku, a ich liczba stale rośnie.

Nowe postacie tworzone są przez artystów z całej Polski, a ich opiekunami są instytucje publiczne, firmy oraz osoby prywatne. Organizowane są specjalne wycieczki szlakiem krasnali, gry plenerowe, spektakle teatralne oraz wydawane mapy dla turystów, którzy chcą połączyć poszukiwanie kolejnych figurek ze zwiedzaniem Wrocławia.