Warszawianka 1831
[Powrót do polskich pieśni patriotycznych]
Pieśń została napisana w języku francuskim przez narodowego poetę Francji Casimira François Delavigne’a pod wpływem wydarzeń Powstania listopadowego. Zawiera pewne nawiązania stylistyczne do „Marsylianki”. Autorem najbardziej znanego polskiego przekładu był poeta i historyk Karol Sienkiewicz, brat dziadka Henryka Sienkiewicza. Muzykę skomponował Karol Kurpiński.
Prapremiera pieśni miała miejsce 5 kwietnia 1831 roku w Teatrze Narodowym w wolnej od Rosjan Warszawie, orkiestrą dyrygował sam kompozytor. Pieśń od początku cieszyła się wielką popularnością. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku była jedną z kandydatek do miana hymnu państwowego. W okresie międzywojennym takty Warszawianki stały się sygnałem programu drugiego Polskiego Radia.
Do pieśni „Warszawianka 1831” nawiązał tytułem Stanisław Wyspiański w dramacie o Powstaniu listopadowym „Warszawianka”.
Warszawianka 1831
Oto dziś dzień krwi i chwały
Oby dniem wskrzeszenia był
W gwiazdę Polski Orzeł Biały
Patrząc lot swój w niebo wzbił
Tą nadzieją podniecany
Woła na nas z górnych stron
Powstań Polsko, skrusz kajdany
Dziś twój tryumf, albo zgon!
Ref.
Hej, kto Polak na bagnety
Żyj swobodo, Polsko żyj
Takim hasłem cnej podniety
Trąbo nasza wrogom grzmij
Grzmijcie bębny, ryczcie działa
Dalej dzieci w gęsty szyk
Wiedzie hufce wolność, chwała
Tryumf błyska w ostrzu pik
Leć nasz orle w górnym pędzie
Sławie, Polsce, światu służ
Kto przeżyje wolnym będzie
Kto umiera wolny już
[Ref. (x2)]