Rota

[Powrót do polskich pieśni patriotycznych]

Słowa „Roty” napisała Maria Konopnicka pod wpływem oburzenia prześladowaniami polskości w zaborze pruskim. Została napisana w 1908 roku w Cieszynie, a opublikowana w tym samym roku w 11 numerze „Przodownicy” – pisma dla kobiet wiejskich. Muzykę do wiersza skomponował Feliks Nowowiejski. Pieśń została po raz pierwszy wykonana publicznie przez kilkuset chórzystów z terenów objętych zaborami 15 lipca 1910 w czasie uroczystości odsłonięcia pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie, zorganizowanej w rocznicę 500-lecia zwycięstwa Polski w bitwie pod Grunwaldem.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była kontrkandydatem „Mazurka Dąbrowskiego” do określenia mianem hymnu narodowego.

Rota

Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep Piastowy,
Nie damy, by nas zniemczył wróg…*
– Tak nam dopomóż Bóg!
– Tak nam dopomóż Bóg!

Do krwi ostatniej kropli z żył
Bronić będziemy Ducha,
Aż się rozpadnie w proch i pył
Krzyżacka zawierucha.**
Twierdzą nam będzie każdy próg…
– Tak nam dopomóż Bóg!
– Tak nam dopomóż Bóg!

Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz
Ni dzieci nam germanił.
Orężny wstanie hufiec nasz,
Duch będzie nam hetmanił,
Pójdziem, gdy zabrzmi złoty róg…
– Tak nam dopomóż Bóg!
– Tak nam dopomóż Bóg!

Nie damy miana Polski zgnieść
Nie pójdziem żywo w trumnę.
Na Polski imię, na Jej cześć
Podnosim czoła dumne,
Odzyska ziemię dziadów wnuk…
– Tak nam dopomóż Bóg!
– Tak nam dopomóż Bóg!

* Znana jest dziś bardziej wersja: „nie damy, by nas gnębił/zgnębił wróg”, rozpowszechniona zapewne celem „złagodzenia” antyniemieckiego przekazu pieśni. Czasem z tego samego powodu pomija się również trzecią zwrotkę. Zachęcamy do śpiewania „Roty” w jej oryginalnym brzmieniu!

** W czasach PRL śpiewano również w wersji: „sowiecka zawierucha”.