1989 r.: Wybory parlamentarne

[ Powrót do historii Polski ]

Odbyły się w 4 i 18 czerwca 1989 roku, zostały przeprowadzone na zasadach uzgodnionych w trakcie rozmów Okrągłego Stołu. Były to pierwsze częściowo wolne wybory w Polsce po II wojnie światowej.

Wybory te zakończyły się zdecydowanym zwycięstwem opozycji solidarnościowej, zorganizowanej wokół Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie. Kandydaci wspierani przez Komitet Obywatelski uzyskali wszystkie 161 mandaty przeznaczone dla bezpartyjnych, a także 99% miejsc w Senacie. W wyniku wyborów czerwcowych Polska stała się pierwszym państwem tzw. bloku wschodniego, w którym przedstawiciele opozycji demokratycznej uzyskali realny wpływ na sprawowanie władzy.

Przywódca komunistów, Wojciech Jaruzelski, został ostatecznie wybrany na urząd prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe większością jednego głosu. Czesław Kiszczak, zaproponowany przez Wojciecha Jaruzelskiego na premiera, nie zdołał jednak utworzyć rządu. Umożliwiło to zawiązanie koalicji pomiędzy OKP a ZSL i SD, a następnie powołanie tzw. pierwszego niekomunistycznego rządu w Polsce, na czele którego stanął wywodzący się z „Solidarności” Tadeusz Mazowiecki.

Wybory okazały się kluczowe dla upadku systemu komunistycznego w Polsce. Przyśpieszyły reformy ustrojowe i dały początek III Rzeczpospolitej.

Zobacz więcej: Pierwsze częściowo wolne wybory.