Bartmański Tomasz Franciszek
Tomasz Franciszek Bartmański – ur. 17 grudnia 1797 r. w Warszawie, zm. 21 marca 1880 r. w Tadaniu, polski inżynier, podróżnik i publicysta, uczestnik Powstania listopadowego, kawaler Orderu Virtuti Militari, jeden z najwybitniejszych inżynierów okresu Wielkiej Emigracji. Od 1832 roku pracował jako inżynier we Francji, a w latach 1837-1840 w Algierze. W latach 1842-1844 kierował budową najdłuższego wówczas tunelu we Francji o długości 4600 metrów. Zaprojektował tam szereg kanałów, mostów oraz dróg. Był autorem planów fortyfikacji Aleksandrii oraz koncepcji budowy kanału łączącego Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym.
W Hiszpanii kierował budową kolei z Madrytu do Aranjuez oraz zaprojektował linię kolejową z Walencji do Kartageny. Zbudował miejską gazownię w Madrycie. W Andaluzji założył plantację liczącą sto tysięcy drzew oliwnych, którą zaopatrzył w urządzenia nawadniające. Kilkukrotnie brał udział w wyprawach naukowych, m.in. w Góry Księżycowe i do źródeł Nilu. Był także kolekcjonerem przedmiotów pochodzących ze starożytnego Egiptu.
« Powrót do Leksykonu