Adamski Stanisław

Stanisław Adamski – ur. 12 kwietnia 1875 r. w Zielonej Górze, zm. 12 listopada 1967 r. w Katowicach, polski biskup rzymskokatolicki, biskup diecezjalny katowicki w latach 1930–1967, jeden z najbardziej aktywnych duchownych w życiu polityczno-społecznym. Ukończył seminarium duchowne w Poznaniu. Święcenia kapłańskie przyjął w 1899 roku w Gnieźnie. Działał w wielu organizacjach, był m.in. sekretarzem Związku Katolickich Towarzystw Robotników Polskich i członkiem zarządu Towarzystwa Czytelni Ludowych. Był także działaczem spółdzielczym oraz redagował pisma katolickie. Od 1904 roku zasiadał w kapitule poznańskiej.

Po śmierci ks. Piotra Wawrzyniaka został patronem Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych w Wielkopolsce, największego imperium finansowego w zaborze pruskim, finansującego Powstanie wielkopolskie i zaopatrującego ludność w żywność. Ks. Stanisław Adamski zaprosił Ignacego Paderewskiego do Poznania, by jako premier przyszłego rządu zadeklarował gotowość Wielkopolski do powrotu do macierzy. Wizyta ta poskutkowała wybuchem Powstania wielkopolskiego, a ks. Stanisław Adamski był przez prasę niemiecką nazwany „niekoronowanym królem polskiego społeczeństwa na terenie zaboru pruskiego”, był komisarzem Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu.

W 1919 roku został szambelanem papieskim, a 22 października 1920 roku członkiem Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa w 1920. W latach 1919–1922 był posłem na Sejm Ustawodawczy, a w okresie 1922–1927 senatorem. Był też wieloletnim dyrektorem poznańskiej Księgarni Św. Wojciecha. Z ramienia Episkopatu Polski koordynował działania Akcji Katolickiej. 27 listopada 1929 roku „za zasługi na polu pracy w spółdzielczości oraz na polu pracy społecznej” został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Był autorem wielu prac z zakresu nauki społecznej Kościoła.

2 września 1930 roku został mianowany biskupem diecezjalnym diecezji katowickiej. Powołał do życia Katolicką Agencję Prasową, kładł duży nacisk na rozwój życia narodowego na Śląsku. Po wybuchu II wojny światowej i aneksji województwa śląskiego przez III Rzeszę początkowo był tolerowany przez władze, ale W 1941 roku został deportowany na terytorium Generalnego Gubernatorstwa. Jako jedyny biskup pełnił posługę duszpasterską w czasie Powstania warszawskiego. Po zakończeniu wojny powrócił do diecezji katowickiej i pracował nad odbudową diecezjalnego życia religijnego. Władze PRL ponownie usunęły go z urzędu w latach 1952–1956. Po 1956 roku ze względu na podeszły wiek i stan zdrowia ograniczył działalność kościelną.