Quisling Vidkun

Vidkun Quisling – ur. 18 lipca 1887 r. w Fyresdal w Norwegii, zm. 24 października 1945 r. w Oslo, major norweskiego wojska i faszystowski działacz polityczny, przywódca konserwatywnej a następnie faszystowskiej partii Nasjonal Samling (NS), dwukrotny premier Norwegii, kolaborant podczas II wojny światowej. W latach 1927-1929 był dyplomatą w Moskwie. Po powrocie do Norwegii związał się z komunistyczną Partią Pracy, z której został wykluczony z powodu zbyt radykalnych pomysłów.

W 1931 został ministrem wojny w rządzie Partii Chłopskiej, sprawując ten urząd do 1933 roku. Założył konserwatywną partię Nasjonal Samling (Narodowa Jedność). Od 1935 roku partia przyjęła program zbliżony do nazizmu. Z powodu zbyt niskiego poparcia dla ugrupowania postanowił postawić na NSDAP Adolfa Hitlera. Był też zwolennikiem powstania „Wielkiego Imperium Nordyckiego”.

W czasie II wojny światowej, Hitler zaproponował mu współpracę. Wojska niemieckie wkroczyły do Norwegii, a Quisling został premierem marionetkowego rządu kolaboracyjnego, składającego się z działaczy NS, jednak bez realnej władzy. Był współodpowiedzialny za terror i deportacje Norwegów, w tym narodowości żydowskiej, do obozów koncentracyjnych. Po niemieckiej kapitulacji został w Norwegii skazany na karę śmierci. Jego nazwisko stało się synonimem przywódcy podbitego państwa, kolaborującego z hitlerowskimi Niemcami. Powstał też termin „quislingizm” na oznaczenie aktywnej kolaboracji.

« Powrót do Leksykonu