Stolarczyk Józef

Ks. Józef Stolarczyk – ur. 12 lutego 1816 r. w Wysokiej koło Jordanowa, zm. 6 lipca 1893 r. w Zakopanem, polski ksiądz i taternik, pierwszy proboszcz Zakopanego. Pochodził z zamieszkałej w Beskidach rodziny chłopskiej. Wstąpił do seminarium duchownego w Tarnowie, gdzie w 1842 roku otrzymał święcenia kapłańskie.

Pracował jako katecheta w Nowym Targu i wikary w Tarnowie. W 1847 roku został mianowany pierwszym w historii proboszczem Zakopanego, funkcję tę pełnił przez 45 lat.

Zasłużył się ogromnym podniesieniem stanu moralności wśród górali i zmianą ich niechętnego nastawienia do Kościoła. Gdy obejmował probostwo, tylko jedna starsza kobieta w Zakopanem potrafiła czytać. Dzięki staraniom księdza Stolarczyka większość górali nie była już analfabetami, a ponadto skończyli z procederem zbójnictwa. Ksiądz Józef Stolarczyk walczył z pijaństwem, dzięki niemu wielu mężczyzn zostało abstynentami lub ograniczyło picie. Kazania głosił w gwarze góralskiej, prostymi słowami.

Założył pierwszą szkołę w Zakopanem, podjął budowę nowego, murowanego kościoła, osobiście stawiając się do ciężkiej pracy. Założył też pierwszy w Zakopanem cmentarz. Wzniósł znaczny wkład w spopularyzowanie Zakopanego jako letniska, a przez jego plebanię przewijały się wszystkie znakomite postacie przyjeżdżające do Zakopanego, m.in. Jan Matejko i Henryk Sienkiewicz. Obecność wielkich Polaków wpływała na rozbudzenie patriotyzmu wśród górali, mających słabe poczucie przynależności narodowej. Ksiądz Józef Stolarczyk był też jednym z największych taterników swoich czasów. Znał trasy często lepiej niż górale.