BKO

Bezpieczna Kasa Oszczędności (BKO) – firma (parabank) oferująca lokaty oszczędnościowe, założona w październiku 1989 przez Lecha Grobelnego. Była to instytucja oferująca znacznie wyższe oprocentowanie (sięgające nawet 300% rocznie) lokat złotówkowych niż tradycyjne banki. Miało to być możliwe dzięki wymianie złotówek na dolary. Plan zawiódł, ponieważ po wprowadzeniu z dniem 1 stycznia 1990 roku pełnej wymienialności złotówki i sztywnego kursu dolara siła nabywcza tej waluty w warunkach wysokiej inflacji gwałtownie malała.

Swoje oszczędności powierzyło BKO ok. 11 tys. osób. 6 czerwca 1990 roku Grobelny wyjechał do Niemiec, a już w lipcu siedzibę firmy zaczęli oblegać klienci żądający zwrotu pieniędzy. Ostatecznie syndyk masy upadłościowej wypłacił łącznie klientom 7 mld zł, co odpowiadało 1/4 tej sumy z jesieni 1989 roku. Za Grobelnym rozesłano listy gończe, został ujęty w Niemczech i w 1992 roku przewieziony do Polski. Został skazany na 12 lat pozbawienia wolności, wyrok jednak uchylono, a w 2002 roku umorzono śledztwo z powodu braku dowodów. Tzw. afera BKO była pierwszą dużą aferą finansową w III RP.

« Powrót do Leksykonu