Gęborski Czesław

Czesław Gęborski – ur. 5 czerwca 1924 r. w Dąbrowie Górniczej, zm. 14 czerwca 2006 r., oficer bezpieki, były komendant komunistycznego obozu koncentracyjnego w Łambinowicach. Część okupacji spędził w niemieckim obozie w Kochłowicach, z którego uciekł w kwietniu 1943. Będąc członkiem AL ponownie został aresztowany przez Niemców, jednak podczas transportu do Oświęcimia został odbity przez AL. Trafił do komunistycznej partyzantki. Po zakończeniu wojny wstąpił do MO i szybko awansował.

W lipcu 1945 roku został komendantem Obozu Pracy w Łambinowicach dla Niemców wysiedlanych z Opolszczyzny, ale też dla Ślązaków i Polaków. Polaków zamykano w obozie bez wyroku, wystarczył donos na UB, a szczególnie chętnie wysyłano do obozu właścicieli dużych majątków, których automatycznie ich pozbawiano. Obóz oficjalnie był obozem przesiedleńczym w rzeczywistości był obozem koncentracyjnym i nie różnił się warunkami od obozów niemieckich w czasie II wojny światowej.

Pełnił tę funkcję do października 1945, kiedy to postawiono mu zarzut „przekroczenia obowiązków służbowych”. Chodziło o spalenie baraku z więźniami i rozkaz strzelania do gaszących go więźniów. Zginęło wówczas 48 osób. Twierdził, że sprawa była niemiecką prowokacją mimo, że istnieją zeznania świadków mówiące, że osobiście strzelał do ludzi próbujących wydostać się z płonącego baraku. Prokuratura umorzyła sprawę w 1947 roku, a Gęborski wrócił do pracy w milicji, a wkrótce wstąpił do katowickiego UB.

Również druga próba osądzenia go w 1957 roku zakończyła się uniewinnieniem z powodu braku przekonujących dowodów. Na jednej z rozpraw przyznał, że stosował regulamin obozów hitlerowskich gdyż innego nie znał. Nigdy nie przyznał się do winy, nawet po ponownym wniesieniu aktu oskarżenia w latach 90. Do końca życia pobierał wysoką emeryturę resortową.

« Powrót do Leksykonu