Groński Roman

Roman Groński ps. „Żbik”, „Andrzej Szumski” – ur. 28 lutego 1926 r. w Kraśniku, zamordowany 7 marca 1949 r. w Warszawie,  żołnierz AK, członek Zrzeszenia WiN w okresie powojennym. W marcu 1944 roku nawiązał kontakt z Hieronimem Dekutowskim „Zaporą” i wstąpił do jego oddziału AK. Uczestniczył w pięciu akcjach bojowych na transporty niemieckie. Po wkroczeniu wojsk sowieckich na teren Lubelszczyzny, zgodnie z rozkazem Zapory” wrócił do domu rodzinnego w Kraśniku. Kilka miesięcy później, już w lipcu 1945 roku ponownie wstąpił do działającego na tym terenie oddziału „Zapory”, podlegającego DSZ, a później Inspektoratowi Lublin Zrzeszenia WiN.

Wiosną 1947 roku nie ujawnił się w czasie tzw. amnestii dla podziemia niepodległościowego i jesienią 1947 roku wraz z grupą żołnierzy mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory” zagrożonych aresztowaniem podjął próbę ucieczki na Zachód. Jednak w wyniku zdrady i prowokacji zorganizowanej przez UB w Katowicach zostali aresztowani. Zatrzymany 16 września 1947 roku, trafił do centralnego więzienia MBP w Warszawie na Mokotowie, gdzie przeszedł okrutne śledztwo. Wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie z 14 listopada 1948 roku został skazany na karę śmierci. Stracony 7 marca 1949 roku razem z sześcioma towarzyszami walki: majorem Hieronimem Dekutowskim, Stanisławem Łukasikiem, Jerzym Miatkowskim, Tadeuszem Pelakiem, Edmundem Tudrujem i Arkadiuszem Wasilewskim w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej w Warszawie. Egzekucję wykonał Piotr Śmietański. Pochowany w tajemnicy na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce”.

« Powrót do Leksykonu