Eugeniusz Romer

Eugeniusz Romer (ur. 3 lutego 1871 we Lwowie, zm. 28 stycznia 1954 w Krakowie) – polski geograf, kartograf i geopolityk, twórca nowoczesnej kartografii polskiej, współzałożyciel Książnicy-Atlas. Profesor kilku uczelni, m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Lwowskiego, członek PAN i Wiceprezydent Międzynarodowej Unii Geograficznej.

Wszechstronnie uzdolniony uczony, studiował m.in. geologię, historię, meteorologię, glacjologię i uzyskał doktorat z filozofii. Praktykował w Państwowym Instytucie Meteorologicznym w Berlinie, następnie pracował we Lwowie jako nauczyciel w gimnazjum. Pracował w powstałej Akademii Handlowej.

Podróżował po Europie i w trakcie eskapad przyrodniczo-naukowych badał m.in. Karpaty Wschodnie, Alpy oraz dolinę Rodanu. Przebywał w celach badawczych w Japonii i w Indiach. Zwiedzał również w celach naukowych kanadyjskie fiordy oraz wybrzeże Alaski. Jego imieniem został nazwany jeden z lodowców w Górach Świętego Eliasza.

Tuż przed wybuchem I wojny światowej Romer zaangażował się w działalność Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”. Prowadził pracę pedagogiczną w ramach organizacji. Po wybuchu konfliktu rozpoczął pracę w Wiedniu nad swoim dziełem życia – Geograficzno-statystycznym atlasem Polski. Atlas przedstawiał obraz całej Polski pod każdym względem: fizjograficznym, narodowościowym, gospodarczym i kulturalnym, co miało ogromne znaczenie dla przyszłych pertraktacji pokojowych w sprawie granic odrodzonej po zaborach Polski. Eugeniusz Romer pracował także jako ekspert ds. geograficznych u boku delegacji polskiej na Konferencji w Wersalu.

Po zyskaniu światowej sławy i uznania stworzył własny instytut kartograficzny Książnica-Atlas. Angażował się także politycznie jako przeciwnik polityki Józefa Piłsudskiego i obozu sanacji. W maju 1939 roku kandydował na radnego Lwowa, startując z Listy Chrześcijańsko-Narodowej. Podczas II wojny światowej Romer ukrył się przed Niemcami w klasztorze Ojców Zmartwychwstańców we Lwowie, dzięki czemu uniknął losu osób zamordowanych w trakcie Mordu profesorów lwowskich.

Przebywał następnie w Warszawie, udało mu się przeżyć Powstanie warszawskie i obóz przejściowy w Pruszkowie. Po zakończeniu konfliktu został pracownikiem Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie i Instytutu Geograficznego. Pracował jako redaktor w czasopismach, był bardzo płodnym publicystą – ma na swoim koncie liczne prace z takich dziedzin, jak geologia, kartografia, klimatologia. Jako pierwszy badacz sporządził podział regionów klimatycznych Polski. Należał do Polskiego Towarzystwa Geologicznego. Wielokrotnie odznaczany najwyższymi orderami państwowymi, spoczywa na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie.