Rogaczewski Franciszek
Ks. Franciszek Rogaczewski – ur. 23 grudnia 1892 r. we wsi Lipinki, zm. 11 stycznia 1940 r. w Stutthofie, błogosławiony Kościoła katolickiego, męczennik II wojny światowej, polski duchowny katolicki, działacz polski w Wolnym Mieście Gdańsku. W latach 1913–1918 (z przerwą na służbę wojskową) studiował w seminarium duchownym w Pelplinie. Po święceniach został skierowany do parafii św. Tomasza w Nowym Mieście Lubawskim. Opiekował się młodzieżą i założył m.in. Towarzystwo Młodzieży Katolickiej. Drużyna piłkarska TMK stała się zarzewiem KS Drwęca. W 1920 roku został skierowany do pracy duszpasterskiej w Gdańsku. Pracował jako wikary w parafiach Najświętszego Serca Jezusowego we Wrzeszczu, św. Brygidy i św. Józefa.
25 listopada 1924 roku powołał, wraz z grupą polskich księży, Ligę Katolicką. Był członkiem zarządu i wiceprezesem Macierzy Szkolnej, kapelanem kolejarzy i pracowników Poczty Polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku. 31 stycznia 1930 roku biskup Edward O’Rourke mianował go rektorem mającego powstać nowego kościoła pw. Chrystusa Króla. Kościół został konsekrowany 30 października 1932 roku. Stał się jednym z najważniejszych ośrodków życia religijnego i społecznego gdańskiej Polonii.
Od roku 1935 roku prowadził starania o powołanie w Gdańsku polskich parafii. Decyzja biskupa Edwarda O’Rourke z 7 października 1937 roku o utworzeniu dwóch polskich parafii personalnych, związanych z ks. Franciszkiem Rogaczewskim i ks. Bronisławem Komorowskim została zawieszona w wyniku interwencji niemieckich narodowych socjalistów. Biskup Edward O’Rourke zrezygnował z urzędu i opuścił Gdańsk.
1 września 1939 roku ksiądz Rogaczewski został aresztowany i osadzony w przejściowym więzieniu dla gdańskich Polaków Victoriaschule, a następnego dnia wysłany w pierwszym transporcie Polaków do niemieckiego obozu koncentracyjnego Stutthof. W obozie był bity i maltretowany. Rozstrzelano go 11 stycznia 1940 roku w grupie wybitnych przedstawicieli gdańskiej Polonii. Beatyfikację Franciszka Rogaczewskiego ogłosił Jan Paweł II 13 czerwca 1999 roku, wraz z grupą 108 błogosławionych męczenników z okresu II wojny światowej.