Mikoszewski Karol
Ks. Karol Mikoszewski – ur. 18 stycznia 1832 r. w Warszawie, zm. 3 października 1886 r. w Budapeszcie, ksiądz, wikariusz parafii św. Aleksandra w Warszawie, członek Tymczasowego Rządu Narodowego w Powstaniu styczniowym, członek Komitetu Centralnego Narodowego.
Był synem oficera z okresu Powstania listopadowego. Kiedy miał 11 lat rozpoczął naukę w szkole Ojców Reformatorów w Żurominie, a w 1843 roku został przeniesiony do Szkoły Powiatowej w Mławie. Dwa lata po ukończeniu szkoły średniej wstąpił w 1849 roku do seminarium duchownego w Warszawie, skąd po roku został skierowany na Akademię Duchowną w Warszawie. 28 listopada 1855 roku przyjął święcenia kapłańskie i podjął pracę nauczyciela religii w szkole podstawowej w Warszawie. Wkrótce potem został mianowany wikariuszem parafii św.Aleksandra. Nawiązał kontakt z najbiedniejszymi mieszkańcami Warszawy, zajmował się też zwalczaniem alkoholizmu.
W okresie poprzedzającym wybuch Powstania styczniowego, ks. Karol Mikoszewski włączył się do pracy niepodległościowej. Od czasu masakry w Warszawie z 1861 roku, wraz z innymi kapłanami odprawiał nabożeństwa za poległych, wygłaszając patriotyczne kazania. Brał też udział w manifestacjach patriotycznych. W celach konspiracyjnych przyjął pseudonim „Ojciec Syxtus”. Założył też pismo „Głos Kapłana Polskiego”, adresowane nie tylko do duchowieństwa, ale całego społeczeństwa. Dobrze redagowane pismo miało duży wpływ na kształtowanie postaw patriotycznych i religijnych. Poprzez swoją działalność ks. Karol Mikoszewski zyskał sobie ogromną popularność w społeczeństwie, popadł jednak w konflikt z arcybiskupem warszawskim Zygmuntem Szczęsnym Felińskim.
Jego popularność przyczyniła się do tego, że duchowieństwo jemu właśnie postanowiło powierzyć reprezentowanie swoich spraw w Komitecie Centralnym Narodowym. W ten sposób ks. Karol Mikoszewski został wybrany naczelnikiem tzw. sekcji duchownej w Komitecie. zajmował się głównie propagandą powstańczą wśród ludności wiejskiej. Opracowywał m.in. przeznaczone dla włościan manifesty i odezwy. W jego mieszkaniu przy parafii Świętego Aleksandra podjęto decyzję o wybuchu Powstania styczniowego. 10 stycznia 1863 roku został powołany do Tymczasowego Rządu Narodowego, w którego pracach uczestniczył do 6 marca 1863 roku.
W grudniu 1863 roku rząd Romualda Traugutta zlecił mu wyjazd do Rzymu, aby tam postarał się o wsparcie dla walczącego narodu. Ks. Karol Mikoszewski nie pojechał prosto do Rzymu, ale zatrzymywał się na dłużej w Wiedniu, Brukseli i Paryżu, gdzie organizował akcję pomocy dla emigrantów, chorych,a także pomoc materialną i organizacyjną dla upadającego Powstania styczniowego. Za swoją działalność został przymusowo usunięty z Francji. Udał się do Hiszpanii, a następnie Portugalii i Ameryki Południowej. Tam współpracował z polskimi emigrantami.
W 1868 roku wrócił do Europy i zatrzymał się początkowo w Londynie. Z Londynu wrócił do Paryża, gdzie wkrótce został aresztowany pod zarzutem nielegalnego przybycia. Będąc w więzieniu utrzymywał m.in. kontakt z Jarosławem Dąbrowskim. Do Rzymu dotarł w 1868 roku. Popadł tam konflikt z niektórymi dostojnikami kościoła, którzy jego zdaniem mało dbali o interesy najbiedniejszych i odeszli od wielu zasad ewangelicznych. Ks. Karol Mikoszewski zarzucał również Rzymowi niewrażliwość na nieszczęścia narodu polskiego i brak skutecznej interwencji w jego sprawie.
Z Rzymu wyjechał w marcu 1869 roku i wyjechał do Szwajcarii, gdzie przez kilka był duszpasterzem ludności polskiej i nauczycielem dzieci. Był także aktywnym działaczem politycznym. Na uroczystościach rocznicy wybuchu Powstania styczniowego w 1872 roku, stwierdził niespodziewanie, że Polacy nie mogą liczyć w swych dążeniach politycznych, zmierzających do odzyskania niepodległości, na Francję i świat zachodni. W związku z tym powinno dojść do pogodzenia Polski i Rosji. Ks. Karol Mikoszewski postanowił też wrócić do Polski.
Po przyjeździe do kraju został natychmiast aresztowany i osadzony w X pawilonie Cytadeli Warszawskiej, a następnie postawiony przed sądem za udział w tajnych organizacjach i Powstaniu styczniowym. Przebywając w więzieniu konkretyzował plany porozumienia z Rosją (w tym połączenie kościoła katolickiego w Polsce i prawosławnego w Rosji), które pozostały bez odzewu z Petersburga. Wywołały natomiast oburzenie w narodzie polski oraz w szerokich kręgach duchowieństwa, które uważały te propozycje za rodzaj zdrady interesów narodowych oraz Kościoła.
W 1874 roku ks. Karol Mikoszewski został zesłany na pobyt w europejskiej części Rosji. Został zwolniony na koniec 1885 roku, pod warunkiem, że nie powróci do Warszawy. W styczniu 1886 roku dotarł do Krakowa, jednak na mocy decyzji policji austriackiej, został z miasta usunięty. Wyjechał do Budapesztu, gdzie uzyskał zezwolenie na złożenie szkoły dla dzieci polskich i gdzie zmarł. Pod koniec życia krytycznie ocenił swój zwrot w kierunku porozumienia z Rosją.