Agudas Jisroel

Agudas Jisroel (jid., Związek Izraela); od 1918 nosiła też w Polsce nazwę Agudas Szlojmej Emunej Jisroel (jid., Związek Prawdziwie Wiernych Izraela) – międzynarodowa polityczna organizacja ultraortodoksji żydowskiej, założona w 1912. Jako partia polityczna działała w wielu krajach, m.in. w Polsce do 1939, a w późniejszym czasie również w Izraelu. Partie Agudat Israel w różnych krajach tworzą Światową Federację Agudat Israel.

27-29 maja 1912 w Katowicach zwołano konferencję, na której ogłoszono powstanie organizacji. Akceptacja dla zachodniej wiedzy i kultury była nie do przyjęcia dla środowisk żydowskich (zwłaszcza w Polsce i Litwie). Jako sprzeciw takim tendencjom wystąpił rabin Chaim Sołowiejczyk, który spisał w 18 punktach statut tej organizacji.

Po I Wojnie Światowej w Polsce to właśnie ta organizacja masowo skupiła ortodoksyjnych Żydów, a Warszawa zaczęła odgrywać czołową rolę w tej światowej organizacji. Początkowo organizacja przyjęła sobie za cel zachowanie postawy zachowawczej w sprawach związanych z judaizmem. Jej członkowie zajmowali się szeroko pojętą filantropią. Jednak z czasem odżyła idea odrodzenia żydowskiego w Palestynie.

Agudat Israel, jako partia wystawiała swoich kandydatów do Sejmu i Senatu. Starali się nie angażować w działania antyrządowe. W momencie agresji niemieckiej na Polskę w 1939 roku, Agudas wezwała swoich członków do obrony Rzeczpospolitej przed najeźdźcą. Po zakończeniu wojny ugrupowanie wysłało w marcu 1947 oficjalne pismo do władz komunistycznych z prośbą o udzielenie zgody na wznowienie legalnej działalności. Nowa, komunistyczna władza nie wyraziła zgody z powodu podjętej przez nią walki z wszelkimi wyznaniami religijnymi.

Dodaj komentarz