Warszawianka

Klasyczna adaptacja dramatu Stanisława Wyspiańskiego, przedstawiającego jeden z epizodów Powstania listopadowego. Akcja sztuki rozgrywa się 25 lutego 1831 roku, trzeciego dnia bitwy pod Grochowem. Tymczasem w dworku, oddalonym nieco od linii frontu politycy i wojskowi usiłują namówić generała Józefa Chłopickiego, by przejął dowództwo nad polskimi siłami.

Józef Chłopicki, urażony z powodu mianowania na stanowisko dyktatora Powstania nieudolnego Michała Radziwiłła, nie chce nawet służyć mu radą. Demonstracyjnie spełnia rozkazy głównego wodza, choć wie, że skazują one na bezsensowną śmierć setki młodych żołnierzy. Patos dyskusji reprezentantów obozu szlacheckiego kompromituje Stary Wiarus, szeregowiec, który powraca z pola bitwy. Jego wygląd i postawa zaświadczają o tym, czym naprawdę jest walka o wyzwolenie narodu.

„Warszawiankę” po raz pierwszy wystawiono 26 listopada 1898 roku. Dzięki temu spektaklowi sztuka stała się sławna, a rola Starego Wiarusa w interpretacji Ludwika Solskiego do dziś stanowi niedościgniony wzór dla kolejnych odtwórców tej postaci. Ludwik Solski pokazywał się widzom, ochlapany błotem, które chlustano mu na nogi za kulisami, a jego przemarsz przez scenę, bez jednego słowa, stał się wydarzeniem utrwalonym na zawsze w kronikach polskiego teatru.

Od „Warszawianki” rozpoczęła się również wielka polemika ideowa Stanisława Wyspiańskiego z tradycją romantyczną, a zwłaszcza kultem bohaterszczyzny i chwalebnej śmierci za ojczyznę. Czyniąc bohaterami dramatu m.in. elity dowódcze Powstania listopadowego, Stanisław Wyspiański bez ogródek ukazał, jak ich prywatne ambicje biorą górę nad poczuciem odpowiedzialności i interesem narodu.

Data premiery: 1978 rok

Czas trwania: 52 minuty

Reżyseria: Andrzej Łapicki
Reżyseria tv: Barbara Borys-Damięcka
Scenografia: Xymena Zaniewska

Obsada:
Gustaw Holoubek: Józef Chłopicki
Jan Świderski: Stary Wiarus
Ewa Dałkowska: Maria
Maria Mamona: Anna
Zofia Rysiówna: Pani domu
Władysław Krasnowiecki: Małachowski
Andrzej Szczepkowski: Jan Skrzynecki
Andrzej Łapicki: Pac
Henryk Machalica: Literat
Mirosław Konarowski: Młody oficer

Przeczytaj też: Stanisław Wyspiański – „Warszawianka”

Zobacz spektakl:

https://www.youtube.com/watch?v=fZITHkNN2Kg