Tański Tadeusz

Tadeusz Tański – ur. 11 marca 1892 r. w Janowie Podlaskim, zm. 23 marca 1941 r. w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, polski konstruktor samochodowy, inżynier mechanik, wynalazca. Przed wybuchem I wojny światowej studiował we Francji, gdzie zajmował się następnie, m.in. konstruowaniem silników lotniczych. W 1919 roku powrócił do Polski i rozpoczął pracę w Sekcji Samochodowej Ministerstwa Spraw Wojskowych.

W 1920 roku skonstruował pierwszy polski samochód pancerny, Ford FT-B, oparty na podwoziu Ford T i zbudowany w serii 16 sztuk. Samochody te wzięły udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Konstruował pierwsze samochody całkowicie polskiej konstrukcji. Od 1922 roku pracował w Centralnych Warsztatach Samochodowych, gdzie ściągnął go dyrektor tej firmy Kazimierz Meyer. Budował tam pierwsze samochody całkowicie polskiej konstrukcji, np. CWS T-1, T-4 i inne, charakteryzujące się nowatorskimi rozwiązaniami konstrukcyjnymi i technicznym.

Stanął do konkursu na dwucylindrowy silnik o objętości skokowej 750 cm³, chłodzony powietrzem, do napędu prądnicy radiostacji polowej. W konkursie wzięło udział wiele firm motoryzacyjnych z całego świata, w tym m.in. Douglas Aircraft Company. Wygrać miała konstrukcja, która od momentu włączenia będzie pracowała najdłużej. Silnik Douglasa stanął po 400 godzinach, silnik Tadeusza Tańskiego po upływie 1000 godzin, po tym, jak wyłączyła go komisja konkursowa.

W czasie II wojny światowej działał w konspiracji. W 1940 roku, w ramach akcji AB, został aresztowany przez Niemców i uwięziony w KL Auschwitz. Odmówił współpracy z Niemcami i został zamordowany 23 marca 1941 roku.

« Powrót do Leksykonu