Orliński Jan

Jan Orliński (właściwie Jan Unterweiser) – ur. w 1908 r. w Krakowie, pułkownik, krwawy stalinowski prokurator wojskowy pochodzenia żydowskiego. Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, przed II wojną światową pracował jako aplikant adwokacki i adwokat w Krakowie. W LWP służył od 20 września 1944 roku. W latach 1945-1950 był oficerem dochodzeniowym, śledczym, podprokuratorem i wiceprokuratorem Wojskowej Prokuratury KBW oraz Wojskowej Prokuratury Rejonowej w Krakowie.

Przygotował akt oskarżenia przeciwko 32-letniemu Czesławowi Plichcie, żołnierzowi II Korpusu gen. Andersa, który powrócił do Polski. W 1949 roku wykręcił on kilka części ze stojącego na bocznicy nieczynnego parowozu i sprzedał je na złom. Według Orlińskiego Plichta, jako złodziej części był szpiegiem sił reakcji, których zadaniem było „niszczenie i szkodzenie na każdym odcinku wytężonej pracy mas pracujących przy budowie zrębów socjalizmu”. Oskarżony skazany został na karę śmierci, wyrok wykonano. Jak podaje historyk Krzysztof Szwagrzyk, w 1968 roku w wyniku wydarzeń Marca 68 próbował z żoną popełnić samobójstwo: jego odratowano, żona zmarła. Jan Orliński zmarł w Warszawie w 1986 roku.

« Powrót do Leksykonu