teoria krytyczna

teoria krytyczna – jest to termin o szerokim znaczeniu stosowany w naukach humanistycznych oraz społecznych, a którego autorem byli filozofowie – Max Horkheimer oraz Theodor Adorno.

Teoria krytyczna jest filozoficznie przeciwstawna teorii tradycyjnej Kartezjusza, która mówiła o odbieraniu danych i przedmiotów jako niezmienne, podczas gdy teoria krytyczna „odbierała” przedmiot lub dane w kontekście jego powiązania z historią i społeczeństwem. W tym celu, aby poznać życie społeczne i jego złożone mechanizmy należy nie tylko posługiwać się faktami, ale także przeprowadzić dogłębną analizę. Celem proponowanej przez Maxa Horkheimera i Theodora Adorno teorii krytycznej jest wywrócenie pojęć do góry nogami, tym samym teoria ta nie służy rozwojowi znanych pojęć, ale ma na celu wytworzenie nowych, w zależności od uwarunkować społecznych.

W teorii krytycznej autorzy potępiają także media kultury masowej, jako prowadzące wyzysk ekonomiczny, co jest swoistym rozwinięciem myśli Karola Marksa o wyzysku ekonomicznym. Podstawą myśli Maxa Horkheimera było stwierdzenie, że ludzkość jest zagrożona ekspansją faszyzmu, który zagospodarował lukę powstałą po upadku epoki burżuazyjnej. Propagowaniem i rozwijaniem teorii krytycznej zajmowała się szkoła frankfurcka.

« Powrót do Leksykonu