Humer Adam
Adam Humer – właściwie Adam Teofil Umer, ur. 27 kwietnia 1917 r. w Camden (USA), zm. listopad 2001 r. w Warszawie, polski funkcjonariusz służb bezpieczeństwa, oficer śledczy w stopniu pułkownika, zbrodniarz stalinowski. Syn Otylii i Wincentego, zabitego z wyroku Polskiego Państwa Podziemnego 31 maja 1946 roku w Kmiczynie, kiedy agitował za komunistycznym referendum ludowym. Brat działaczek PPR Wandy i Henryki Umer oraz funkcjonariusza bezpieki Edwarda Umera, który był ojcem piosenkarki Magdy Umer.
W czasie studiów należał do organizacji studenckiej „Funk” oraz Związku Akademickiej Młodzieży Socjalistycznej. Członek Komunistycznego Związku Młodzieży Zachodniej Ukrainy, Wszechzwiązkowego Leninowskiego Związku Młodzieży Komunistycznej (Komsomoł), PPR i PZPR. Z chwilą wybuchu wojny przebywał w Tomaszowie Lubelskim, a po wkroczeniu do miasta oddziałów Armii Czerwonej zorganizował Powiatowy Komitet Rewolucyjny i został jego wiceprzewodniczącym. Po wyjeździe do Lwowa w połowie października 1939 roku wstąpił na kurs prawa na Uniwersytecie Lwowskim. W marcu 1941 został członkiem Komsomołu we Lwowie. Po powrocie do Tomaszowa Lubelskiego ukrywał się, a z chwilą sowieckiego „wyzwolenia” wziął udział w organizowaniu terenowych Rad Narodowych w tamtejszym powiecie. Tutaj też rozpoczął służbę w bezpiece.
W tomaszowskim UB pracował wraz z bratem Edwardem, po nieudanym zamachu niepodległościowego podziemia na ich szefa Aleksandra Żebrunia, Umerowie przenieśli się do Lublina a potem do Warszawy. Edward Umer trafił do Informacji Wojskowej, a Adam Umer do MBP. Od września 1944 do stycznia 1951 roku brał czynny udział w walkach z „bandami” i „reakcyjnym podziemiem” (Żołnierze Wyklęci). Został zwolniony z resortu 31 marca 1955 roku, za stosowanie niedozwolonych metod śledczych. Znęcał się nad aresztowanymi osobiście. W 1992 roku został tymczasowo aresztowany, a dwa lata później skazany na 9 lat więzienia za wymuszanie zeznań torturami.
Zobacz film dokumentalny, będący relacją zeznań świadków podczas procesu Adama Humera: „Humer i inni”.