Rowecki Stefan

Stefan Grot RoweckiStefan Rowecki ps. „Grot” – ur. 25 grudnia 1895 r. w Piotrkowie Trybunalskim, zm. pomiędzy 2 a 7 sierpnia 1944 r. w Sachsenhausen w Niemczech, generał dywizji Wojska Polskiego, komendant główny Armii Krajowej od 14 lutego 1942 do 30 czerwca 1943 roku. W czasie I wojny światowej walczył w I Brygadzie Legionów Polskich. W latach 1919-1920 walczył w wojnie z bolszewikami, m.in. jako szef Oddziału II Frontu Południowo-Wschodniego i Grupy Uderzeniowej gen. Edwarda Rydza-Śmigłego. Podczas zamachu majowego w 1926 roku mimo, iż był piłsudczykiem opowiedział się po stronie legalnych władz. 20 czerwca 1939 roku został wyznaczony został na stanowisko dowódcy Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej.

W czasie kampanii wrześniowej dowodził brygadą w obronie środkowej Wisły, a później w pierwszej bitwie pod Tomaszowem Lubelskim. Po kapitulacji armii uniknął niewoli i powrócił do Warszawy. Został zastępcą komendanta Służby Zwycięstwu Polski gen. bryg. Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza. 3 maja 1940 roku został mianowany generałem brygady. W tym samym roku został komendantem Obszaru Warszawskiego ZWZ, a następnie całego obszaru Polski pod okupacją niemiecką, 30 czerwca 1940 roku został komendantem głównym ZWZ i dowódcą Sił Zbrojnych w Kraju.Pod koniec 1941 roku utworzył organizację Wachlarz. Doprowadził do połączenia najważniejszych organizacji konspiracyjnych w kraju w jednolite wojsko podziemne, od 1942 roku występujące jako Armia Krajowa i 14 lutego 1942 roku został jej Komendantem Głównym.

30 czerwca 1943 został zdekonspirowany i aresztowany w warszawskim mieszkaniu przy ul. Spiskiej 14 m. 10 przez Gestapo. Został osadzony w połowie lipca 1943 w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen, jako więzień honorowy. 1 sierpnia 1944 roku, Heinrich Himmler, na wieść o wybuchu Powstania warszawskiego nakazał niezwłoczne zgładzenie Stefana Roweckiego. Nie jest znana dokładana data jego śmierci, IPN w toku śledztwa zakończonego w 2007 ustalił datę śmierci na dni 2–7 sierpnia 1944 roku.

Zobacz też: dowódcy Armii Krajowej

« Powrót do Leksykonu