Układ w Rapallo

Układ w Rapallo – niemiecko-sowiecki układ podpisany na konferencji w Genui.

Został podpisany 16 kwietnia 1922 roku Rzeszą Niemiecką a Rosją Sowiecką (następnie objął resztę republik sowieckich). Traktat składał się z sześciu artykułów które głosiły, że oba państwa wyrzekły się wzajemnych „odszkodowań zarówno za swe wydatki wojenne, jak i za szkody wojenny”, a także „za szkody niewojenne, które zostały wyrządzone wskutek tak zwanych wyjątkowych ustaw wojennych oraz aktów przemocy organów państwowych drugiej strony”. Zostały wznowione stosunki dyplomatyczne, konsularne i gospodarcze.

W traktacie zawarte zostały również tajne klauzule. Można stwierdzić niemal z pewnością, że wśród nich znalazło się zobowiązanie nieuznawania granic II Rzeczpospolitej. Dyplomacja polska próbowała pomniejszać wymowę traktatu, choć sojusz niemiecko-sowiecki stanowił dla Polski wielkie zagrożenie. Wkrótce okazało się, że znaczenie traktatu w Rapallo daleko wykracza poza sfery wskazane w jego treści. Umożliwił on Niemcom m.in obchodzenie niektórych klauzul rozbrojeniowych traktatu wersalskiego. 11 sierpnia 1922 roku podpisane zostało tymczasowe porozumienie o współpracy Reichswehry z Armią Czerwoną, a 24 kwietnia 1926 roku zawarto nowy niemiecko-sowiecki traktat o wzajemnej neutralności i współpracy. Na mocy traktatu Niemcy zaczęły szkolić swoje kadry wojskowe i prowadzić wojskowe prace badawczo-eksperymentalne na terenie Rosji Sowieckiej. Do 1933 roku wyszkolono 200 lotników i nawigatorów niemieckich Ośrodku Lotniczym w Lipiecku. W Kazaniu Reichswehra miała Szkołę Wojsk Pancernych (badano typy czołgów). W Ośrodku Szichany nad Wołgą Niemcy zajmowali się badaniem bojowych środków trujących. Oficerowie sowieccy zaś podwyższali swoje kwalifikacje w Akademii Wojennej w Berlinie

« Powrót do Leksykonu