Tooltip Categories: Pojęcia

Wielkopolski Krzyż Powstańczy – odznaczenie państwowe o wojskowym charakterze nadawane w latach 1957-199 i mające na celu uhonorowanie uczestników Powstania Wielkopolskiego (1918-1919). Order ustanowiły władze KRN 8 października 1946 roku, ale skutecznie opublikowano przez władze PRL w 1957 roku. Odznaczenie było przyznawane przez Radę Państwa na wniosek ZBoWiD-u.

Koronacja – akt polegający na uroczystym intronizowaniu monarchy, co polega na symbolicznym przekazaniu mu insygniów władzy (zależnych od kręgu kulturowego, np. w Europie królowie otrzymywali zazwyczaj berło i pozłacane/złote jabłko.

Regent – osoba uprawniona do lub sprawująca władzę w imieniu, często nieletniego, monarchy. Regent rządzi także, gdy głowa państwa przejściowo lub trwale nie jest w stanie pełnić swoich obowiązków. Okres władzy regenta nazywa się regencją.

Sekretarz – pracownik organów państwa, jego administracji terenowej czy też instytucji o zasięgu międzynarodowym, jak np. sekretarz miasta, powiatu, partii politycznej (np. w PZPR), ale także urzędnik królewski czy przedstawiciel ważnych organizacji (ONZ, NATO itd.)

Car – tytuł oznaczający monarchę w kulturze Słowian wschodnich i środkowych, utoższamiany z tytułem cesarza i będący jego zniekształconą formą. Najbardziej znanym organizmem państwowym, w którym rządził car była Rosja.

Cesarz – termin oznaczający monarchę, władcę, który rangą i honorem jest wyższy, niż król. Termin pochodzi od dyktatora Republiki Rzymskiej, Juliusza Cezara, a za pierwszego cesarza uchodzi Oktawian August. Nazwa terminu pochodziła od nazwiska rodowego Juliusza Cezara, który adoptował Oktawiana Augusta. W Polsce car i cesarz to odrębne pojęcia.

Wulkan – termin określający obszar ziemi, z którego wydobywa się lawa i gazy wulkaniczne. Z racji na ich aktywność można je podzielić na czynne, drzemiące i wygasłe. Badacze szacują, że przez ostatnie 10 tys. lat ziemia była miejscem występowania 1,5 tys. wulkanów (obecnie ich liczbę szacuje się na 800). Wulkany występują w Europie, Azji, Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, na Antarktydzie, […]

Areszt – forma instytucji polegająca na przymusowym odizolowaniu danego osobnika od świata zewnętrznego. Z racji na różne cele aresztów można wyróżnić ich kilka rodzajów (wynikający z przepisów różnych gałęzi prawa, np. areszt cywilny, areszt wojskowy, areszt karny lub śledczy; podjęty w celach wyjaśniania danej sprawy).

Dorzecze – obszar z którego wody powierzchniowe zbierają sie w formie spływania do danej rzeki. Na terytorium Polski swoje dorzecza ma np. Odra, Niemen, Łaba, Wisła, czy Dunaj (niektóre dorzecza znajdują się w Polsce tylko częściowo).