Skutki Powstania warszawskiego

[ Strona informacyjna: Powstanie warszawskie ]

[ Przyczyny ] [ Przebieg ] [ Skutki ]
[ Alianci wobec Powstania ] [ NSZ w Powstaniu ] [ Rzeź Woli ] [ Sowieci wobec Powstania ]
[ Filmy ] [ Książki ] [ Muzyka ] [ Muzeum Powstania Warszawskiego] [ Pamięć ] [ Wykłady ]

Zobacz: Przebieg Powstania warszawskiego.

Po podpisaniu 2 października 1944 roku kapitulacji Powstania warszawskiego, następnego dnia ludność cywilna masowo zaczęła opuszczać Warszawę. Zgodnie z ustaleniami kapitulacyjnymi od rana trwało usuwanie barykad znajdujących się najbliżej linii niemieckich.

Odbywały się ostatnie odprawy i zbiórki żołnierzy, na których odczytywano wiadomość o kapitulacji i pożegnalny rozkaz dowódcy Warszawskiego Korpusu AK gen. Antoniego Chruściela ps. „Monter”. Zgodnie z postanowieniami kapitulacyjnymi, w mieście wyznaczono na kilka dni batalion osłonowy.

Krajowa Rada Ministrów i Rada Jedności Narodowej ogłosiły oświadczenie, w którym napisano:

Skutecznej pomocy nie otrzymaliśmy. (…) Potraktowano nas gorzej niż sprzymierzeńców Hitlera: Italię, Rumunię, Finlandię. (…) Sierpniowe Powstanie warszawskie z powodu braku skutecznej pomocy upada w tej samej chwili, gdy armia nasza pomaga wyzwolić się Francji, Belgii i Holandii. Powstrzymujemy się dziś od sądzenia tej tragicznej sprawy. Niech Bóg sprawiedliwy oceni straszliwą krzywdę, jaka Naród Polski spotyka, i niech wymierzy słuszną karę na jej sprawców.

Zobacz: Alianci wobec Powstania warszawskiego.

4 października został wydrukowany ostatni numer „Biuletynu Informacyjnego”. W artykule wstępnym, zatytułowanym „Po walce”, napisano:

Walka skończona. Zamknięty przeszło dwumiesięczny okres jednej z najszczytniejszych i najtragiczniejszych zarazem kart naszej historii. (…) Z przelanej krwi, z zespołowego trudu i znoju, z męki ciał i dusz naszych powstanie nowa Polska, wolna, silna i wielka.

Powstańcy warszawscy po zdaniu broni i amunicji zostali wysłani do obozu jenieckiego 334 Lansdorf na Śląsku Opolskim, a następnie rozesłani do obozów jenieckich na terenie Niemiec i Austrii. Tylko ze Śródmieścia wyszło 11 668 żołnierzy, z Komendantem Głównym AK gen. Tadeuszem Komorowskim. Z zadaniem kierowania dalszą konspiracją, z ludnością cywilną wyszedł gen. Leopold Okulicki ps. „Niedźwiadek”.

W Powstaniu warszawskim poległo około 18 tysięcy Powstańców i ok. 3,5 tys. żołnierzy armii Berlinga. Zginęło ok. 180 tys. cywilów. Rannych było 25 tys. Powstańców, w tym 6,5 tys. ciężko rannych. Do niewoli niemieckiej dostało się ok. 16 tys. Powstańców. Po stronie niemieckiej poległo ok. 10 tys. żołnierzy, za zaginionych zostało uznanych ok. 7 tys., rannych było 9 tys.

Wbrew postanowieniom układu o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie, Niemcy wysłali ponad 100 tys. mieszkańców stolicy, którzy po kapitulacji opuścili miasto, na przymusowe roboty do Rzeszy. Dalsze kilkadziesiąt tysięcy zostało umieszczone w obozach koncentracyjnych Ravensbrück, Auschwitz i Mauthausen.

Powstanie warszawskie wywołało u Hitlera żądzę zemsty. Po upadku Powstania wydał rozkaz zniszczenia miasta. Rozpoczęło się metodyczne, trwające trzy miesiące burzenie Warszawy. Oddziały ogniowe używając miotaczy ognia podpalały puste i zdewastowane po walkach domy.

Następnie wysadzano lub burzono większe budowle i pomniki. Grupy przymuszonych do tego chłopów zbierały złom i inne dające się później użyć materiały budowlane i wywoziły z miasta. Akcja przebiegała dom po domu, ulica po ulicy, a Sowieci przyglądali się temu, nie podejmując żadnych prób interwencji.

Zobacz więcej: Sowieci wobec Powstania warszawskiego.