Rokossowski Konstanty
Konstanty Rokossowski – żołnierz, polski i sowiecki dowódca, Marszałek Polski oraz Marszałek Związku Sowieckiego, dwukrotny Bohater Związku Sowieckiego, Poseł na Sejm PRL. Wiceprezes Rady Ministrów PRL, Minister Obrony Narodowej RP i PRL, Wiceminister Obrony ZSRS, deputowany do Rady Najwyższej ZSRS.
Urodził się w 1896 roku w Warszawie, w rodzinie wywodzącej się ze szlacheckiego rodu o tradycjach niepodległościowych, jego pradziadek walczył w armii Księstwa Warszawskiego, a dziadek był powstańcem styczniowym. W czasie I wojny światowej został wcielony do armii carskiej. W 1918 roku , w związku z działaniami rewolucji październikowej Rokossowski wstąpił do Armii Czerwonej.
Rokossowski walczył w wojnach domowych: w Rosji Sowieckiej i w Mongolii jako dowódca dywizjonu, a potem pułku kawalerii, był kilkakrotnie ranny i odznaczony za odwagę i umiejętności dowódcze. W 1919 roku wstąpił do Rosyjskiej Komunistycznej Partii (bolszewików). 17 sierpnia 1937 roku stał się ofiarą czystek stalinowskich w Armii Czerwonej: oskarżony o szpiegostwo dla wywiadu japońskiego i polskiego. W czasie śledztwa połączonego z torturami – m.in. wybito mu 9 przednich zębów, złamano 3 żebra, uderzano go młotkiem po palcach nóg, wybito mu oko. Pomimo tortur nie wyparł się narodowości polskiej i nie podpisał się pod oświadczeniem stwierdzającym jakoby miał być „polskim szpiegiem”. Życie uratowała mu osobista interwencja dawnego przełożonego, nowego dowódcy, Marszałka Związku Sowieckiego Siemiona Timoszenki.
W marcu 1940 roku amnestionowany, wysłany do sanatorium na Krymie i przywrócony do służby wojskowej. Timoszenko wręczył mu nominację na stopień generała majora i wyznaczył na dowódcę 9 Korpusu Zmechanizowanego. Walcząc w Armii Czerwonej osiągał wiele sukcesów, jest zaliczany do największych generałów wojsk alianckich w czasie II wojny światowej. Dowodził 16 armią w bitwie pod Moskwą, później frontami: Briańskim, Dońskim, Centralnym, 1 i 2 Białoruskim. 5 sierpnia 1945 roku Bolesław Bierut uroczyście wręczył marszałkowi Krzyż Wielki Virtuti Militari z Gwiazdą oraz Krzyż Grunwaldu I klasy. 29 maja 1945 roku Marszałek Związku Sowieckiego Konstanty Rokossowski, wówczas dowódca 2. Frontu Białoruskiego, został głównodowodzącym Północnej Grupy Wojsk Armii Czerwonej z siedzibą w Legnicy.
Od 1950 był członkiem Biura Politycznego KC PZPR, a od 1952 – wicepremierem. Realizował rozpoczętą już pod koniec wojny politykę represji wobec przedwojennych polskich oficerów, czystek i sowietyzację w Wojsku Polskim, jak również wprowadził represyjny system pracy przymusowej w Wojskowym Korpusie Górniczym w kopalniach węgla, rud uranu i w kamieniołomach, świadczonej w ramach zastępczej służby wojskowej przez określone osoby. Należały do nich osoby pochodzące ze środowiska bogaczy wiejskich, wywłaszczonych obszarników, kupców, właścicieli przedsiębiorstw przemysłowych zatrudniających siły najemne, właścicieli większych nieruchomości miejskich oraz synów byłych funkcjonariuszy państwowych II RP, osoby wrogo ustosunkowane do ówczesnej rzeczywistości, osoby mające rodziców, rodzeństwo lub żonę karanych za przestępstwa polityczne oraz osoby utrzymujące kontakt z członkami najbliższej rodziny, pozostającymi w krajach kapitalistycznych i zajmującymi wrogą postawę wobec Polski Ludowej. Ogółem liczba osób poddanych represji sięgnęła 200 tysięcy. W trakcie wydarzeń poznańskich w 1956 Rokossowski zaproponował Biuru Politycznemu KC PZPR wysłanie wojska do Poznania w celu stłumienia protestów.
W Warszawie i innych miastach Polski odbywały się masowe wiece Polaków, na których domagano się wyjazdu Marszałka Polski Rokossowskiego do ZSRS. Ukuło się wtedy powiedzenie związane z papierosami Sport. Czytając wspak i rozwijając nazwę jako skrótowiec brzmiało ono: Towarzyszu Rokossowski Opuść Polską Stolicę. Za przyłapanie osoby np. przez funkcjonariusza MBP na takiej wypowiedzi i podobnych często było pozbawienie wolności. W październiku 1956 roku Rokossowski odszedł ze składu Biura Politycznego KC PZPR, Kierownictwo PZPR zaproponowało Rokossowskiemu możliwość pozostania w Polsce z prawem stałego pobytu, ten jednak odmówił i opuścił Polskę, wraz z 500 doradcami sowieckimi zajmującymi wcześniej stanowiska w LWP, i wyjechał do ZSRS, gdzie pełnił wiele ważnych funkcji związanych z Armią Sowiecką.