1939 r.: Atak ZSRS na Polskę

[ Powrót do historii Polski ]

Zbrojna napaść na Polskę, dokonana bez wypowiedzenia wojny 17 września 1939 roku przez sowiecką Rosję. Atak nastąpił na mocy tajnego protokołu do paktu Ribbentrop-Mołotow, w którym ZSRS obligował się do zbrojnego wystąpienia przeciw Polsce w sytuacji, gdyby Niemcy znalazły się w stanie wojny z Polską.

Niczym nie sprowokowana agresja ZSRS stanowiła pogwałcenie czterech obowiązujących umów międzynarodowych: traktatu ryskiego o wytyczeniu granicy polsko-sowieckiej, protokołu Litwinowa z 1929 roku o wyrzeczeniu się wojny jako środka rozwiązywania sporów, paktu o nieagresji z Polską z 1932 roku i przedłużonego w 1934 roku do końca 1945 roku oraz konwencji o określeniu napaści z 1933 roku. Powodowało to, że agresja ZSRS na Polskę nie miała żadnego międzynarodowoprawnego uzasadnienia względami politycznymi, gospodarczymi, społecznymi czy ustrojowymi.

Oficjalny pretekst agresji był zawarty w przekazanej 17 września o godzinie 3:00 w nocy nocie dyplomatycznej. Zamieszczono tam niezgodne z prawdą oświadczenie o rozpadzie państwa polskiego, ucieczce rządu polskiego, konieczności ochrony mienia i życia zamieszkujących wschodnie tereny polskie Ukraińców i Białorusinów oraz uwalnianiu ludu polskiego od wojny. Był to faktyczny IV rozbiór Polski dokonany przez Niemcy i Rosję. Ambasador RP odmówił przyjęcia noty i został czasowo internowany wraz z całym polskim personelem dyplomatycznym i konsularnym. Było to naruszenie immunitetu dyplomatycznego, gwarantowanego prawem międzynarodowym.