Środa Wielkopolska

Środa Wielkopolska – miasto w województwie wielkopolskim, w powiecie średzkim. W wyniku II rozbioru Polski, znalazła się w granicach Prus. Była jednym z najważniejszych ośrodków pracy organicznej i promocji postaw patriotycznych, w którym ważną rolę odegrali księża kolegiaccy. Powstały tutaj Towarzystwo Rzemieślnicze, zalążek późniejszej Kasy Oszczędności oraz Związek Spółek Zarobkowych i Gospodarczych, kluczowe narzędzie ekonomicznego oporu polskości wobec procesów germanizacyjnych w zaborze pruskim. Środa Wielkopolska włożyła też ogromny wysiłek zbrojny podczas Powstania wielkopolskiego.

W czasie II wojny światowej miasto znalazło się w granicach Kraju Warty. Działał tutaj inspektorat ZWZ-AK, pomimo znacznie bardziej trudnych warunków konspiracji niż w Generalnym Gubernatorstwie. Po tzw. wyzwoleniu przez Armię Czerwoną działał tu ośrodek konspiracji antykomunistycznego podziemia – Wielkopolska Samodzielna Grupa Ochotnicza „Warta”.

« Powrót do Leksykonu