Zarako-Zarakowski Stanisław

Stanisław Zarako-Zarakowski – ur. 7 listopada 1909 r. w m. Swołna, Ujezd Dryssa w guberni witebskiej, zm. 11 kwietnia 1998 r. w Warszawie, generał brygady LWP, naczelny prokurator wojskowy, odpowiedzialny za wydawanie wyroków śmierci na członków podziemia niepodległościowego. W 1935 roku ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. 24 sierpnia 1939 roku , w stopniu podporucznika rezerwy, został zmobilizowany do 85 Pułku Strzelców Wileńskich 19 DP. W kampanii wrześniowej walczył pod Piotrkowem, Chełmem, Kockiem. 5 października 1939 roku pod Łukowem, po kapitulacji SGO „Polesie”, udało mu się przedostać do Wilna. 3 lutego 1945 roku został zmobilizowany do 36 Pułku Piechoty 8 DP i wyznaczony na stanowisko dowódcy plutonu, a później zastępcy dowódcy kompanii.

W lipcu 1945 przeniesiony został do prokuratury, gdzie początkowo był oficerem śledczym. Od 1950 roku był naczelnym prokuratorem wojskowym. Uczestniczył w wielu procesach stalinowskich, w których albo sam oskarżał, albo też zatwierdzał akty oskarżenia, wydał wiele wyroków śmierci, brał udział m.in. w procesach: członków II Zarządu Głównego WiN. Był głównym oskarżycielem w procesie gen. Stanisława Tatara, polityków PSL po referendum ludowym w 1946 roku i członków kurii krakowskiej. Tzw. komisja Mazura obciążyła go odpowiedzialnością za wiele czynów związanych z nadużyciem władzy. Przeniesiony do rezerwy 19 kwietnia 1956 roku, zdegradowany do stopnia szeregowca w III RP, uniknął jednak procesów sądowych za swoje czyny.

« Powrót do Leksykonu