Okulicki Leopold

Leopold OkulickiLeopold Okulicki ps. „Niedźwiadek” – ur. 12 listopada 1898 r., zm. 24 grudnia 1946 r. w sowieckim więzieniu na Łubiance w Moskwiegenerał brygady Wojska Polskiego, współtwórca SZP-ZWZ-AK, ostatni komendant główny Armii Krajowej, komendant główny NIE, cichociemny. W październiku 1915 roku uciekł ze szkoły i wstąpił do 3 Pułku Piechoty Legionów Polskich, w którym pełnił służbę w 1 batalionie. Po kryzysie przysięgowym został wcielony do armii austriackiej. Uciekł na początku 1918 i działał w POW w Krakowie. Do Wojska Polskiego wstąpił w listopadzie 1918 jako oficer 4 Pułku Piechoty Legionów. Razem z pułkiem brał udział w obronie Lwowa. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej, był kilkakrotnie ranny. W 1925 roku ukończył Wyższą Szkołę Wojenną. Wykładał w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, był szefem sztabu 13 Kresowej Dywizji Piechoty w Równem, do sierpnia 1939 roku był w Oddziale III Sztabu Głównego Wojska Polskiego.

W nocy z 31 sierpnia na 1 września 1939 Okulicki pełnił służbę w Sztabie Głównym i zarządził alarm w związku z wybuchem wojny. W czasie kampanii wrześniowej był oficerem łącznikowym Naczelnego Wodza przy Dowództwie Obrony Warszawy. Potem bronił Warszawy, jako szef sztabu odcinka „Zachód” i od 18 września dowódca zgrupowania swojego imienia na Woli. Od października 1939 roku współorganizował konspirację i został mianowany komendantem Okręgu Służby Zwycięstwa Polsce w Łodzi. Od stycznia 1940 roku był komendantem łódzkiego, a następnie lwowskiego okręgu ZWZ. Aresztowany przez NKWD we Lwowie w nocy z 21 na 22 stycznia 1941 roku i wywieziony do Moskwy. W więzieniu na Łubiance był przesłuchiwany osobiście przez Iwana Sierowa, śledztwo trwało pięć miesięcy.

Został zwolniony po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej i podpisaniu układów z rządem gen. Władysława Sikorskiego. Objął funkcję szefa sztabu w tworzonej na terenie ZSRS armii polskiej. Zorganizował komórkę dokumentującą martyrologię Polaków w ZSRS 1939-1941 i poszukującą 15 tys. polskich oficerów zaginionych w ZSRS. 5 października 1943 roku z rozkazu Naczelnego Wodza zostaje komendantem Bazy Przerzutowej i Ośrodka Wyszkolenia Cichociemnych w Bazie nr 10 „Impudent” w Ostuni koło Brindisi we Włoszech. W nocy z 21 na 22 maja 1944 roku, po uprzednim przeszkoleniu spadochronowym na kursie cichociemnych, został zrzucony do kraju. Był w dowództwie AK jednym z głównych zwolenników walki zbrojnej w Warszawie. Po upadku Powstania warszawskiego został Komendantem Głównym AK. 16 listopada 1944 roku, wydał rozkaz o rozwiązaniu AK i zwalniający żołnierzy z przysięgi, sugerując pozostanie w konspiracji. 27 lipca 1944 roku został komendantem organizacji NIE.

W wyniku prowokacji NKWD i UB został aresztowany wraz z członkami Delegatury Rządu. Skazany w procesie szesnastu na 10 lat więzienia. W 1955 roku władze Związku Sowieckiego oświadczyły, że Leopold Okulicki rzekomo miał umrzeć na atak serca i paraliż w czasie odsiadywania wyroku w Wigilię Bożego Narodzenia 24 grudnia 1946 roku. Jego ciało miało zostać spalone w krematorium NKWD. Ujawnili się jednak świadkowie, którzy słyszeli jak Okulicki był wyprowadzany na egzekucję.

Zobacz też: dowódcy Armii Krajowej.

Mowa Leopolda Okulickiego na „procesie szesnastu” w Moskwie, podczas procesu generał Okulicki odmówił adwokata, bronił się sam:

Dodaj komentarz