Smolka Franciszek

Franciszek Smolka – urodzony 5 listopada 1810 roku w Kałuszu i zmarły tego samego dnia i miesiąca 1299 roku we Lwowie, polski polityk liberalny, działacz społeczny, prawnik i prezydent parlamentu austryiackiego. Franciszek Smolka był także twórcą Kopca Unii Lubelskiej we Lwowie oraz honorowym członkiem Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu (od 1894 roku).

Po ukończeniu w 1832 roku studiów prawniczych odbywał praktykę w prokuratorii skarbu, ale po przyjęciu przez Hugona Wiśniowskiego do tajnego związku Przyjaciół Ludu zrezygnował ze służby rządowej i pracował jako kandydat adwokacki w biurze. Od 1835 roku Franciszek Smolka wstąpił do Węglarstwa Polskiego, a potem do Stowarzyszenia Ludu Polskiego, któremu oddawał prawie całe swoje pieniądze, jak i ukrywał u siebie konspiratorów zboru. 21 stycznia 1845 roku został skazany na karę śmierci, ale opuścił więzienie po ogłoszeniu amnestii monarszej – Franciszek Smolka dostał zakaz wykonywania zawodu adwokata, jak i pozbawiono go stopnia doktora nauk prawnych.

Podczas Wiosny Ludów był autorem listu do cesarza z żądaniami ludności, zasiadał także w Radzie Narodowej, następnie sprawował mandat posła i zaliczany był do lewicy parlamentu wiedeńskiego. Smolka prowadził politykę równowagi między siłami reakcjonistów i administracji cesarskiej – 12 października 1848 roku został wybrany prezydentem całej izby parlamentu. Następnie rozczarowany polityką skoncentrował się na budowie Kopca Unii Lubelskiej, którego nie dane mu było ujrzeć w finalnej formie – Franciszek Smolka zmarł 5 listopada 1899 roku i został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim. Władze Lwowa wystawiły mu okazały pomnik, który jednak nie dotrwał do obecnych czasów.

« Powrót do Leksykonu