Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada

Białoruska Włościańsko-Robotnicza Hromada – białoruskie lewicowe ugrupowanie polityczne w okresie międzywojennym.

W wyborach do Sejmu Rzeczpospolitej w 1922 roku zostało wybranych 13 Białorusinów, którzy startowali z list Bloku Mniejszości Narodowych. Posłowie ci widząc radykalne nastroje wśród mniejszości białoruskiej w Polsce, postanowili 1925 roku stworzyć legalną partię, która wysuwała żądanie do samostanowienia dla Białorusinów. Co w rzeczywistości oznaczało, że ziemie białoruskie miały być zjednoczone w ramach jednego organizmu państwowego obejmującego ziemie białoruskie od Dźwińszczyny po Pińszczyznę i od Białostocczyzny po Mińszczyznę. Żądali również oddzielenia instytucji kościoła od struktur państwowych oraz edukacji w języku ojczystym. Była to równocześnie partia prochłopska i prorobotnicza.

Prowadzili kolportaż, jednak ze względu na treści zawarte w ich czasopismach, były one często konfiskowane przez władze polskie. Istniało realne zagrożenie przejęcia władzy w regionie przez białoruskich działaczy w wyniku demokratycznych procedur, dlatego też polskie władze zaczęły interweniować. Doszło nawet do pogromu delegatów na zjazd, który miał się odbyć w Starym Berezowie. Jednak dopiero aresztowanie działaczy kierownictwa Hromady oraz aktywistów terenowych przerwało dalszy rozwój partii. Ostatecznie została zdelegalizowana 23 marca 1927 roku. Trzy lata później przywódcy Hromady zostali zwolnieni z więzień i duża część z nich, obawiając się dalszych aresztowań, przedostała się do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Jednak tam prawie wszyscy zginęli podczas czystek stalinowskich.

W 1939 roku w Baranowiczach na tajnej konferencji kierownictwa Hromady podjęto decyzję odoprowadzenia do wybuchu powstania antypolskiego na Polesiu. Powstańcy mieli wykorzystać agresje niemiecką na Polskę. Mimo zebrania powstańczej armii w liczebności 5 tysięcy ludzi, do powstania nie doszło. Plany pokrzyżował im atak Związku Sowieckiego na Polskę.