29 lutego

Międzynarodowe świętoDzień Chorób Rzadkich (28 lutego, gdy rok ma 365 dni; zapoczątkowany przez Europejską Federację Rodziców Pacjentów i Pacjentów z rzadkimi chorobami – EURORDIS)

 

POLSKA

 
1312 – Synowie zmarłego w 1309 roku księcia głogowskiego Henryka III głogowskiego dokonali podziału dziedzictwa. Henryk IV Wierny wraz z młodszymi braćmi, Janem ścinawskim i Przemkiem głogowskim otrzymał Żagań i Poznań, Konrad I oleśnicki Namysłów i Kalisz, a Bolesław oleśnicki Księstwo Oleśnickie wraz z Gnieznem.
1468 – Został nadany pierwszy litewski kodeks – Statut Kazimierza IV Jagiellończyka.
1768 – W mieście Bar na Podolu zawiązana została konfederacja, nazwana później barską.
1920 – Na Rynku Głównym w Krakowie odbył się Wiec Śląski z udziałem 100 tys. osób. Z tej okazji przybyło do miasta około 10 tys. gości ze Śląska Cieszyńskiego, Spisza i Orawy. W uchwalonych rezolucjach deklarowano wszelką pomoc na czas plebiscytu, zapowiadano, że sfałszowane wyniki plebiscytu nie zostaną uznane, a na wszelki gwałt ludność polska odpowie gwałtem.
1936 – Zakończono budowę kolei linowej na Kasprowy Wierch w Zakopanem.
1944 – Oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii z pomocą ludności ukraińskiej dokonał w nocy z 28 na 29 lutego rzezi na 156 polskich mieszkańcach wsi Korościatyn na Podolu.
1964 – Ogłoszony został tzw. Plan Władysława Gomułki – memorandum rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w sprawie wstrzymania zbrojeń jądrowych w Europie Środkowej.
1968 – Podczas nadzwyczajnego zebrania oddziału Związku Literatów Polskich w Warszawie wyrażony został protest przeciwko zdjęciu ze sceny Teatru Narodowego w Warszawie Dziadów autorstwa Adama Mickiewicza oraz wystosowana została rezolucja przeciwko nasilaniu się cenzury i działaniom władz zagrażającym kulturze narodowej. Podczas zebrania Stefan Kisielewski użył w stosunku do władz państwowych określenia „dyktatura ciemniaków”.
1992 – W Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbyła się Gala piosenki popularnej i chodnikowej.
2012 – Został rozegrany inauguracyjny mecz Polska-Portugalia (0−0) na Stadionie Narodowym w Warszawie.

 

ŚWIAT

 
888 – Odon został koronowany w Compiègne na króla zachodniofrankijskiego.
1504 – Miało miejsce zaćmienie Księżyca, które zostało wykorzystane na Jamajce przez Krzysztofa Kolumba do zastraszenia tubylców w celu dostarczenia przez nich żywności.
1704 – Wojna królowej Anny: oddział francusko-kanadyjski wraz z około 200-250 Indianami dokonał rajdu na Deerfield w Nowej Anglii, niszcząc miasto, zabijając 56 i biorąc do niewoli 112 osób.
1720 – Królowa Szwecji Ulryka Eleonora Wittelsbach abdykowała na rzecz swego męża Fryderyka I Heskiego.
1796:
Wszedł w życie brytyjsko-amerykański traktat Jaya.
Założono Bibliotekę Narodową Portugalii.
1808 – Wojny napoleońskie w Hiszpanii i Portugalii: kapitulacja obrońców twierdzy Montjuïc w Barcelonie przed wojskami francuskimi.
1880 – Austriacki astronom Johann Palisa odkrył planetoidę (214) Aschera.
1884 – Zwycięstwo egipskiego korpusu ekspedycyjnego nad sudańskimi mahdystami w II bitwie pod El-Teb.
1916 – I wojna światowa: w odległości 200 mil morskich na wschód od Wysp Owczych doszło do bitwy między niemieckim krążownikiem pomocniczym SMS Greif i brytyjskim HMS Alcantra, zakończonej zatopieniem obu okrętów. Spośród członków załogi Alcantry zginęło 74 marynarzy, z załogi Greifa 194 (w tym dowódca), a do niewoli wzięto 115 osób.
1920 – Została uchwalona konstytucja Czechosłowacji.
1936 – W Japonii zdławiono po 3 dniach próbę zamachu stanu, zorganizowanego przez radykalnych ultranacjonalistów z ugrupowania Kōdō-ha działającego w japońskiej armii.
1940:
Odbyła się 12. ceremonia wręczenia Oscarów. Hattie McDaniel jako pierwsza czarnoskóra aktorka otrzymała Oscara za rolę Mammy w Przeminęło z wiatrem, a sam film nagrodzono ogółem ośmioma statuetkami.
Wojna zimowa: Finlandia wystąpiła do Związku Radzieckiego z propozycją rozpoczęcia rozmów pokojowych.
1944:
Na poligonie w Peenemünde dokonano pierwszego udanego wystrzelenia rakietowego pocisku przeciwlotniczego Wasserfall.
Wojna na Pacyfiku: rozpoczęły się walki o Wyspy Admiralicji.
1948 – Wojna domowa w Mandacie Palestyny: 28 osób zginęło, a 35 odniosło obrażenia w zamachu bombowym na pociąg jadący z Kairu do Hajfy, dokonanym przez członków żydowskiej organizacji terrorystycznej Lechi.
1952 – Wyspa Helgoland wróciła pod zarząd Niemiec.
1956 – Zgromadzenie Narodowe Pakistanu uchwaliło nową konstytucję nadającą państwu ustrój republiki islamskiej.
1960:
Dokonano oblotu amerykańskiego lekkiego samolotu turystycznego Beechcraft Baron.
W Maroku miało miejsce trzęsienie ziemi, w wyniku którego zginęło ponad 3 tys. osób i prawie doszczętnie zostało zniszczone miasto Agadir na południu kraju.
1964 – Należący do linii lotniczych British Eagle International Airlines samolot Bristol Britannia 312, odbywający rejs z Londynu do Innsbrucka, rozbił się o wschodnie zbocze góry Glungezer w austriackich Alpach. Zginęły 83 osoby (75 pasażerów i 8 członków załogi).
1968 – Brytyjska astrofizyk Jocelyn Bell Burnell poinformowała o odkryciu pierwszego pulsara.
1988:
W wyniku apelacji byłemu dyktatorowi Republiki Środkowoafrykańskiej Jeanowi-Bédelowi Bokassie zamieniono karę śmierci na karę dożywotniego pozbawienia wolności.
1996:
123 osoby zginęły w katastrofie peruwiańskiego samolotu Boeing 737 podczas lądowania na lotnisku w Arequipie w Peru.
Rząd Stanów Zjednoczonych zgodził się wypłacić odszkodowania za 248 obywateli Iranu, którzy zginęli w wyniku omyłkowego zestrzelenia irańskiego samolotu Airbus A300 przez krążownik USS Vincennes 3 lipca 1988 roku nad Zatoką Perską.
Wojna w Bośni i Hercegowinie: zakończyło się 4-letnie oblężenie Sarajewa przez siły serbskie.
2004:
Odbyła się 76. ceremonia rozdania Oscarów.
W wyniku zamieszek społecznych Jean-Bertrand Aristide ustąpił ze stanowiska prezydenta Haiti.
2008:
54 osoby zginęły, a 23 odniosły obrażenia w katastrofie autobusu w mieście Jutiapa w Gwatemali.
Han Seung-soo został premierem Korei Południowej.
Milo Đukanović został po raz trzeci premierem Czarnogóry.
W czasie pogrzebu w Dolinie Swat w Pakistanie doszło do zamachu bombowego, w którym zginęło 45 osób, a 82 odniosły obrażenia.
2012 – W Tokio w Japonii ukończono budowę najwyższej na świecie wieży telewizyjnej.
2016 – W Garzê, tybetański mnich Kalsang Wangdu dokonał aktu samospalenia w proteście przeciwko polityce władz ChRL wobec Tybetańczyków.

 

URODZILI SIĘ

 
1468 – Paweł III, papież (zm. 1549)
1528 – Albrecht V, książę Bawarii (zm. 1579)
1692 – John Byrom, brytyjski poeta (zm. 1763)
1784 – Leo von Klenze, niemiecki architekt (zm. 1864)
1792 – Gioacchino Rossini, włoski kompozytor (zm. 1868)
1808 – Aleksander Dominik Radziwiłł, polski książę (zm. 1859)
1820 – Lewis A. Swift, amerykański astronom (zm. 1913)
1832 – Robert Adolf Chodasiewicz, polski wojskowy, inżynier, topograf (zm. 1896)
1840:
(lub 1841) John Philip Holland, amerykański konstruktor, wynalazca pochodzenia irlandzkiego (zm. 1914)
Theodor Leber, niemiecki okulista (zm. 1917)
Roman Rogiński, polski dowódca oddziału w powstaniu styczniowym, zesłaniec (zm. 1915)
1848:
Władysław Marconi, polski architekt (zm. 1915)
Stanisław Jan Kanty Stadnicki, polski hrabia, ziemianin, polityk (zm. 1915)
1852 – John Bingham Roberts, amerykański chirurg (zm. 1924)
1860 – Herman Hollerith, amerykański inżynier (zm. 1929)
1864 – Emma Dmochowska, polska pisarka, działaczka oświatowa (zm. 1919)
1872 – Maria Jakub Próchniewski, polski duchowny starokatolicki, biskup naczelny Kościoła Starokatolickiego Mariawitów w RP (zm. 1954)
1880:
Marian Dederko, polski fotografik (zm. 1965)
Józef Gardecki, polski rzeźbiarz (zm. 1952)
Johan Alexander Nederbragt, holenderski polityk, dyplomata (zm. 1953)
1884:
Dario Canas, portugalski strzelec sportowy, polityk (zm. 1966)
Frederick Grace, brytyjski bokser (zm. 1964)
Marcel Granet, francuski socjolog, sinolog (zm. 1940)
1888:
Kazimierz Lagosz, polski duchowny katolicki, wikariusz kapitulny archidiecezji wrocławskiej z uprawnieniami biskupa rezydencjalnego (zm. 1961)
Gustav Sandberg, szwedzki piłkarz (zm. 1958)
Domenico Tardini, włoski kardynał (zm. 1961)
1892:
Vilmos Apor, węgierski duchowny katolicki, biskup Győru, męczennik (zm. 1945)
Adam Mitscha, polski kompozytor (zm. 1992)
1896:
Morarji Desai, indyjski polityk, premier Indii (zm. 1995)
Wasilij Kadazanowicz, radziecki generał major i polski generał brygady (zm. 1969)
Karolis Požėla, litewski działacz komunistyczny (zm. 1926)
Leon Ptasznik, polski kapitan piechoty (zm. 1940)
Juozas Urbšys, litewski wojskowy, dyplomata, polityk (zm. 1991)
William A. Wellman, amerykański reżyser filmowy (zm. 1975)
1904:
Jimmy Dorsey, amerykański muzyk jazzowy (zm. 1957)
Wanda Zych, polska malarka (zm. 1997)
1908:
Balthus, francuski malarz, ilustrator (zm. 2001)
Dee Brown, amerykański pisarz, historyk (zm. 2002)
Hugo Johnson, szwedzki żeglarz sportowy (zm. 1983)
1912 – Taiichi Ōno, japoński inżynier menedżer (zm. 1990)
1920:
Fiodor Abramow, rosyjski pisarz (zm. 1983)
James Mitchell, amerykański aktor, tancerz (zm. 2010)
Michèle Morgan, francuska aktorka (zm. 2016)
Helena Siekierska, polska harcerka, łączniczka ZWZ-AK (zm. 1943)
1924:
David Beattie, nowozelandzki prawnik, polityk, gubernator generalny (zm. 2001)
Andrzej Maria Deskur, polski kardynał (zm. 2011)
Gunnar Johansson, szwedzki piłkarz (zm. 2003)
Władimir Kriuczkow, radziecki generał, polityk, przewodniczący KGB (zm. 2007)
Carlos Humberto Romero, salwadorski generał, polityk, prezydent Salwadoru (zm. 2017)
Al Rosen, amerykański baseballista (zm. 2015)
1928:
Joss Ackland, brytyjski aktor
Gustau Biosca, hiszpański piłkarz (zm. 2014)
Alfons Demming, niemiecki duchowny katolicki, biskup pomocniczy Münster (zm. 2012)
Irena Kamieńska, polska reżyserka filmów dokumentalnych (zm. 2016)
Jacek Sienicki, polski malarz, pedagog (zm. 2000)
1932:
Anton Geurts, holenderski kajakarz (zm. 2017)
Masten Gregory, amerykański kierowca wyścigowy (zm. 1985)
Józef Grzegorz Ratajczak, polski prozaik, poeta (zm. 1999)
Janusz Stanny, polski grafik, plakacista, rysownik (zm. 2014)
1936:
Jack Lousma, amerykański pułkownik pilot, astronauta
Aleksiej Mamykin, rosyjski piłkarz, trener (zm. 2011)
Paulos Raptis, polski śpiewak operowy (tenor)
Alex Rocco, amerykański aktor (zm. 2015)
Henryka Rumowska, polska dziennikarka, publicystka, reżyserka telewizyjna (zm. 2003)
Yves Rouquette, francuski poeta, prozaik (zm. 2015)
Marin Sorescu, rumuński poeta, prozaik, dramaturg, eseista (zm. 1996)
Ulf Svensson, szwedzki ekonomista, polityk
1940:
Bartłomiej I, grecki duchowny prawosławny, patriarcha Konstantynopola
Krzysztof Kwinta, polski reżyser filmów dokumentalnych
Paul Rutherford, brytyjski puzonista (zm. 2007)
1944:
Danielle Auroi, francuska polityk
Dennis Farina, amerykański aktor (zm. 2013)
Ołeksandr Moroz, ukraiński polityk
1948 – Patricia A. McKillip, amerykańska pisarka
1952:
Raúl González, meksykański lekkoatleta, chodziarz
Thomas Löhr, niemiecki duchowny katolicki, biskup pomocniczy Limburga
Oswaldo Payá, kubański polityk, dysydent (zm. 2012)
Tim Powers, amerykański pisarz
Raisa Smietanina, rosyjska biegaczka narciarska
1956:
Marek Sochacki, polski muzyk, autor tekstów, kompozytor, piosenkarz, bard (zm. 2012)
Aileen Wuornos, amerykańska prostytutka, seryjna morderczyni (zm. 2002)
1960:
Giuseppe Favale, włoski duchowny katolicki, biskup Conversano-Monopoli
Khaled, algierski piosenkarz, muzyk, autor tekstów piosenek
Richard Ramirez, amerykański seryjny morderca (zm. 2013)
Tony Robbins, amerykański mówca motywacyjny
1964:
Carmel Busuttil, maltański piłkarz, trener
Marek Leśniak, polski piłkarz
Ola Lindgren, szwedzki piłkarz ręczny, trener
Łarisa Pieleszenko, rosyjska lekkoatletka, kulomiotka
Marek Richter, polski aktor, piosenkarz
1968:
Chucky Brown, amerykański koszykarz, trener
Rust Epique, amerykański gitarzysta, malarz, członek zespołów: Crazy Town i pre)Thing (zm. 2004)
Pete Fenson, amerykański curler
1972:
Siergiej Abramow, rosyjski ekonomista, polityk, prezydent Czeczenii
Steve Hart, brytyjski wokalista, aktor, członek boysbandu Worlds Apart
Michael Pollitt, angielski piłkarz, bramkarz
Antonio Sabato Jr., włoski aktor
Justyna Sola-Stańczyk, polska dziennikarka
Saul Williams, amerykański piosenkarz, muzyk, poeta, aktor
1976:
Katalin Kovács, węgierska kajakarka
Krzysztof Łukaszewicz, polski reżyser i scenarzysta filmowy
Ja Rule, amerykański raper, aktor
1980:
Simon Gagné, kanadyjski hokeista
Andreas Jakobsson, szwedzki snowboardzista
Rubén Plaza, hiszpański kolarz szosowy
Agata Wypych, polska piłkarka ręczna
1984:
Darren Ambrose, angielski piłkarz
Olga Bołądź, polska aktorka
Daniel Brata, rumuński judoka
Mark Foster, amerykański muzyk, wokalista, członek zespołu Foster the People
Ionuț Gheorghe, rumuński bokser
Dagmara Jack, polska kompozytorka
Daniel Lawitzke, niemiecki wioślarz
Barbara Tatara, polska modelka, zdobywczyni tytułu Miss Polonia
Radik Żaparow, kazachski skoczek narciarski
1988:
Benedikt Höwedes, niemiecki piłkarz
Hannah Mills, brytyjska żeglarka sportowa
Bobby Sanguinetti, amerykański hokeista
Kamonporn Sukmak, tajska siatkarka
1992:
Aleksandrina Najdenowa, bułgarska tenisistka
Saphir Taïder, algierski piłkarz
1996 – Ofelia Malinov, włoska siatkarka

 

ZMARLI

 
468 – Hilary, papież, święty (ur. ?)
992 – Oswald z Worcesteru, arcybiskup Yorku (ur. ?)
1212 – Hōnen, japoński mnich buddyjski, myśliciel (ur. 1133)
1460 – Albrecht III, książę Bawarii-Monachium (ur. 1401)
1472 – Antonia z Florencji, włoska zakonnica, błogosławiona (ur. 1401)
1600 – Caspar Henneberger, niemiecki duchowny luterański, kartograf (ur. 1529)
1740 – Pietro Ottoboni, włoski kardynał (ur. 1667)
1744 – John Theophilus Desaguliers, brytyjski pastor anglikański, filozof przyrody, fizyk, wolnomularz pochodzenia francuskiego (ur. 1683)
1770 – Jan Chrzciciel Dembiński, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1848 – Louis-François Lejeune, francuski baron, generał, malarz, litograf (ur. 1775)
1856 – August Chapdelaine, francuski misjonarz, męczennik, święty (ur. 1814)
1860 – George Bridgetower, brytyjski skrzypek, kompozytor pochodzenia karaibsko-niemieckiego (ur. 1778)
1868 – Ludwik I Wittelsbach, król Bawarii (ur. 1786)
1880 – Ludwik Halpert, polski bankier, urzędnik pochodzenia żydowskiego (ur. 1806)
1884 – Władysław Kluger, polski inżynier budowlany, podróżnik, badacz kultur indiańskich (ur. 1849)
1892 – Paweł Łubieński, polski ziemianin, działacz gospodarczy, publicysta (ur. 1817)
1904 – Henri Joseph Anastase Perrotin, francuski astronom (ur. 1845)
1908 – John Hope, brytyjski arystokrata, polityk kolonialny (ur. 1860)
1928:
Adolphe Appia, szwajcarski teoretyk teatru, scenograf (ur. 1862)
Paul Dahlke, niemiecki lekarz, homeopata, buddysta (ur. 1865)
Armando Diaz, włoski dowódca wojskowy, marszałek pochodzenia hiszpańskiego (ur. 1861)
1932:
Arthur Mills Lea, australijski entomolog (ur. 1868)
Giuseppe Vitali, włoski matematyk (ur. 1875)
1940:
Edward Frederic Benson, brytyjski pisarz (ur. 1867)
Nyrki Tapiovaara, fiński reżyser filmowy (ur. 1911)
1944:
Ludwik Maurycy Landau, polski ekonomista, statystyk pochodzenia żydowskiego (ur. 1902)
Pehr Evind Svinhufvud, fiński polityk, premier i prezydent Finlandii (ur. 1861)
1948:
Arnold Berger, niemiecki historyk kultury (ur. 1862)
François Sevez, francuski generał (ur. 1891)
1956:
Henryk Czarnik, polski podpułkownik, piłkarz, działacz sportowy (ur. 1908)
Elpidio Quirino, filipiński polityk, wiceprezydent i prezydent Filipin (ur. 1890)
1960 – Samuel Walker, brytyjski gimnastyk (ur. 1883)
1964:
Frank Albertson, amerykański aktor (ur. 1909)
Piotr Machrow, rosyjski generał lejtnant, pisarz i publicysta emigracyjny (ur. 1876)
1968 – Tore Ørjasæter, norweski poeta, dramaturg (ur. 1886)
1976:
Józef Czekalski, polski geograf, geolog, etnograf, kartograf (ur. 1895)
Thomas Lance, brytyjski kolarz torowy (ur. 1891)
1980:
Jigal Allon, izraelski generał major, polityk (ur. 1918)
Werner Keller, niemiecki pisarz, dziennikarz (ur. 1909)
Lothar Zinn, niemiecki szachista (ur. 1938)
1984:
Sälken Däulenow, kazachski i radziecki polityk (ur. 1907)
Ludwik Starski, polski pisarz, autor tekstów piosenek, scenarzysta filmowy pochodzenia żydowskiego (ur. 1903)
1988:
Alf Brodal, norweski anatom (ur. 1910)
Kåre Walberg, norweski skoczek narciarski (ur. 1912)
1992:
Ferenc Karinthy, węgierski pisarz (ur. 1921)
Władysław Kiedroń, polski biskup ewangelicki działający w Czechosłowacji (ur. 1922)
Czesław Nowicki, polski dziennikarz, prezenter pogody (ur. 1928)
Ruth Pitter, brytyjska poetka (ur. 1897)
1996:
Szams Pahlawi, irańska działaczka społeczna, starsza siostra szacha Mohammada Rezy Pahlawiego (ur. 1917)
Bolesław Polończyk, polski porucznik, cichociemny, inżynier górnik (ur. 1906)
Bronisław Radlak, polski historyk (ur. 1920)
Adam Smoliński, polski inżynier elektryk (ur. 1910)
2000:
Mieczysław Brożek, polski filolog klasyczny (ur. 1911)
Karen Hoff, duńska kajakarka (ur. 1921)
2004:
Ołeksandr Beresz, ukraiński gimnastyk (ur. 1977)
Jerome Lawrence, amerykański dramatopisarz (ur. 1915)
Danny Ortiz, gwatemalski piłkarz, bramkarz (ur. 1976)
Witold Rudziński, polski kompozytor, teoretyk i historyk muzyki, pedagog (ur. 1913)
Harold St. John, barbadoski polityk, premier Barbadosu (ur. 1931)
2008:
Leszek Dębski, polski trener piłki ręcznej (ur. 1934)
Witalij Fiedorczuk, radziecki generał, polityk, przewodniczący KGB (ur. 1918)
Jan Wirix-Speetjens, holenderski duchowny starokatolicki, biskup Haarlemu (ur. 1946)
2012 – Davy Jones, brytyjski aktor, piosenkarz (ur. 1945)
2016:
Hannes Löhr, niemiecki piłkarz, trener (ur. 1942)
Francis Xavier Osamu Mizobe, japoński biskup katolicki (ur. 1935)
Louise Rennison, brytyjska pisarka (ur. 1951)
Marian Zagórny, polski rolnik, działacz związkowy (ur. 1960)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *