Olechnowicz Antoni

Antoni Olechnowicz – ur. 13 czerwca 1905 r. w Marguciszkach, zm. 8 lutego 1951 r. w Warszawie,  podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego. We wrześniu 1939 roku dostał się do niewoli sowieckiej, z której zbiegł i udał się do Wilna. W listopadzie 1939 roku wstąpił do konspiracyjnej organizacji Komisariat Rządu, która następnie weszła w skład Służby Zwycięstwu Polski. Wkrótce został szefem wydziału wojskowego w ZWZ. W kwietniu 1944 roku został dowódcą I Zgrupowania AK, na czele którego wziął udział w operacji „Ostra Brama”. Przewidując wrogą postawę Sowietów, w lipcu 1944 roku uniknął aresztowania. Przedostał się do Wilna, gdzie został szefem Oddziału II odtworzonej komendy Okręgu Wileńskiego AK, a następnie zastępcą i ostatecznie komendantem Okręgu.

Po demobilizacji w 1945 roku nie uznał zwierzchnictwa płk. Jana Rzepeckiego jako komendanta Delegatury Sił Zbrojnych na Kraj, a następnie WiN-u. Postanowił prowadzić samodzielną działalność konspiracyjną. W tym celu utworzył Ośrodek Mobilizacyjny Okręgu Wileńskiego AK. Na początku 1946 roku podporządkował mu się mjr Zygmunt Szendzielarz ps. „Łupaszko”. Powstały wówczas dwie Brygady: 5 Wileńska Brygada – działająca na Pomorzu i 6 Wileńska Brygada – na Białostocczyźnie. prowadziły walkę z komunistyczną władzą i administracją, chroniły ludność przed terrorem NKWD i UB. Od końca 1947 roku prowadził działalność wywiadowczą na rzecz władz emigracyjnych. Płk Olechnowicz został aresztowany 26 czerwca 1948 roku, 2 listopada 1949 roku przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazany razem z Henrykiem Borowskim i Lucjanem Minkiewiczem na karę śmierci. został stracony 8 lutego 1951 roku w więzieniu mokotowskim. Pochowany w tajemnicy na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce”.

« Powrót do Leksykonu