Skrawek piekła na Podolu (2008)

Film "Skrawek piekła na Podolu"Film dokumentalny o zagładzie Huty Pieniackiej, wsi leżącej w okresie międzywojennym na Podolu, pomiędzy Brodami a Złoczowem. 28 lutego 1944 roku żołnierze Dywizji SS Galizien oraz nacjonaliści ukraińscy zamordowali około 1000 mieszkańców Huty i okolicznych wsi. Huta Pieniacka mała, całkowicie polska wieś na Podolu niedaleko Złoczowa w 1944 roku liczyła około 1000 mieszkańców. Wczesnym rankiem 28 lutego 1944 roku wioska została zaatakowana przez oddział rekrutującej się z Ukraińców Dywizji SSGalizien”, przy współudziale lokalnych nacjonalistów ukraińskich z UPA. Polacy wiedzieli o planowanym ataku, sądzili jednak, że chodzi o rewizję i aresztowanie mężczyzn. Wobec tego zdecydowano, że uzbrojeni mężczyźni ukryją się w lesie, a we wsi zostały głównie kobiety i dzieci, oraz trochę mężczyzn w podeszłym wieku.

Pacyfikacja wsi rozpoczęła się od wystrzelenia z otaczającego ją lasu rakiet sygnalizacyjnych. Następnie napastnicy wkroczyli do wsi, część mieszkańców rozstrzelali, resztę mieszkańców wypędzali z domów i prowadzili grupami do kościoła. Gospodarstwa zostały doszczętnie ograbione przez cywilnych Ukraińców, często mieszkańców sąsiednich wsi. Po południu zaczęto grupami wyprowadzać uwięzione kobiety, dzieci i starców i zamykać ich w drewnianych stodołach, które następnie ostrzeliwano z broni maszynowej i podpalano. Uwięzieni tam ludzie płonęli żywcem, tych którzy próbowali uciekać zabijano w bestialski sposób lub wrzucano z powrotem w ogień.

Z całej wsi ocalały cztery leżące na uboczu obejścia, kościół i szkoła. Około dwudziestu osób ukryło się w piwnicy lub na wieży kościelnej, dzięki czemu udało im się przeżyć. Liczba ofiar jest trudna do ustalenia. Szacuje się ją na 1000-1200 osób, bo oprócz około 1000 mieszkańców wsi byli tam jeszcze liczni uciekinierzy. Spośród zabitych udało się zidentyfikować 473 ofiary; ocalało około 160 osób.

Poruszający film Jolanty Kessler-Chojeckiej opowiada historię zagłady Huty Pieniackiej ustami nielicznych pozostałych przy życiu mieszkańców. O swych straszliwych przeżyciach opowiadają ocalali świadkowie rzezi Stefania Gośniowska, Dominik Kiziak, Sulimir Stanisław Żuk, Franciszek Bąkowski, Anna Szwaja, Olena Kozak i Stanisława Sitnik. W sumie w rzeziach dokonanych przez Ukraińców na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej zginęło około 120 tysięcy Polaków.

O historii zagłady w Hucie Pieniackiej pisze też w książce o tym samym tytule, jeden ze świadków występujących w filmie Sulimir Stanisław Żuk. Zobacz: Sulimir Żuk – „Skrawek piekła na Podolu”

Data premiery: 2008 rok

Czas trwania: 29 min

Reżyseria: Jolanta Kessler-Chojecka

Scenariusz: Jolanta Kessler-Chojecka

Zdjęcia: Grzegorz Szczygielski

Muzyka: Christophe Voise

Konsultacja historyczna: Lucyna Kulińska, Ewa Siemaszko, Tadeusz Krząstek

Produkcja: Telewizja Polska – TV Polonia

Zobacz film: