Jóźwiak Franciszek

Franciszek Jóźwiak – ur. 20 października 1895 r. we wsi Huta w pow. puławskim, zm. 23 października 1966 r. w Warszawie, działacz komunistyczny, komendant główny MO, od marca 1946 roku członek Państwowej Komisji Bezpieczeństwa, generał dywizji Wojska Polskiego. W 1912 roku wstąpił do PPS, a w 1914 roku do Legionów Polskich. Po kryzysie przysięgowym internowany został w obozie w Szczypiornie. W 1920 roku był podoficerem Wojska Polskiego. W 1921 roku wstąpił do KPP. Wielokrotnie aresztowany za działalność komunistyczną, przebywał m.in. w Berezie Kartuskiej. Do wybuchu II wojny światowej odbywał karę w zakładzie karnym w Tarnowie. W czasie kampanii wrześniowej 1939 uwolniony został z więzienia. Łącznie, w okresie międzywojennym, w więzieniach spędził 12 lat.

Od 1939 do 1942 roku przebywał na terenach okupowanych przez ZSRS. Od lata 1941 roku walczył w partyzantce sowieckiej. Na początku 1942 powrócił do kraju. W maju tego roku został członkiem Komitetu Centralnego PPR, w sierpniu szefem Sztabu Głównego GL. W latach 1944–1949 pełnił obowiązki pierwszego komendanta głównego MO i od 1945 roku równocześnie wiceministra bezpieczeństwa publicznego. Następnie był prezesem NIK, a w latach 1952–1955 ministrem kontroli państwowej. Równocześnie, w latach 1949–1952, był członkiem Rady Państwa. W latach 1955–1957 był wicepremierem. Był m.in. patronem milicyjnej Wyższej Szkoły Oficerskiej w Szczytnie, a także wielu szkół podstawowych i technicznych. Był mężem Heleny Wolińskiej. Jego brat, Józef Jóźwiak, był żołnierzem armii Andersa, walczył pod Monte Cassino i zdeklarowanym antykomunistą.

« Powrót do Leksykonu