Kletno

[ Co warto zobaczyć w Polsce? ]

Polskie województwa

[ dolnośląskie ] [ kujawsko-pomorskie ] [ lubelskie ] [ lubuskie ] [ łódzkie ] [ małopolskie ] [ mazowieckie ]
[ opolskie ] [ podkarpackie ] [ podlaskie ] [ pomorskie ] [ śląskie ] [ świętokrzyskie ]
[ warmińsko-mazurskie ] [ wielkopolskie ] [ zachodniopomorskie ]

Kletno to wieś położona w województwie dolnośląskim, w dolinie rzeki Kleśnicy. Graniczy z rezerwatem przyrody Jaskinia Niedżwiedzia w Sudetach i terenami będącymi dawniej obszarem odkrywkowej kopalni marmuru. Wydobywano tu też od średniowiecza rudy żelaza, srebra, fluoryt, a nawet rudy uranu i złoto. Cała wieś, jak i jej okolice leżą w całości na obszarze Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego. Przez Kletno przebiega droga prowadząca na Śnieżnik. Popularność jako miejscowość letniskowa Kletno zdobyło w latach międzywojennych. Znajdowała się tu nawet skocznia narciarska.

Tuż po II wojnie światowej rozpoczęto w polskich Sudetach prace poszukiwawcze złóż uranu. Całość była finansowana i prowadzona przez służby geologiczne ZSRS. W Kletnie dokonano obiecujących odkryć i rozpoczeto pozyskiwanie rud uranu w starej sztolni Sankt Paul.

Z kopalni pozyskano około 20 ton uranu, a przy jego wydobyciu pracowali polscy robotnicy przymusowi czyli więźniowie z obozów pracy, żołnierze z poboru oraz nieliczni górnicy. Nie prowadzono statystyki chorób i wypadków, przypuszcza się jednak, że było ich wiele.

Wydobyty uran przewożono do ZSRS konwojami, pod eskortą wojska. Eksploatacji oraz dalszych poszukiwań zaprzestano w 1953 roku. W 2002 roku, w jednej ze sztolni kopalni uranu, została otwarta podziemna trasa turystyczna. Kopalnia znajduje się na północnym stoku Żmijowca w Masywie Śnieżnika. Udostępniona do zwiedzania sztolnia nr 18 położona jest przy drodze łączącej Kletno z Sienną.

Na trasie dostępnej do zwiedzania z przewodnikiem można zobaczyć kolorowe wystąpienia miejscowych minerałów, a także kolekcję starych map, lamp olejowych, naftowych, karbidowych oraz innego sprzętu górniczego. Zwiedzający mogą też poznać historię geologiczną Masywu Śnieżnika. Organizowane są też liczne warsztaty i dodatkowe atrakcje.

Od 1958 roku w Kletnie zaczęto wydobywać marmur na dużą skalę. W październiku 1966 roku w czołowej ścianie nowo założonego kamieniołomu Kletno III wykonano odstrzał, po którym odsłoniła się głęboka szczelina, a z osuwającej się ziemi wydobyto liczne kości dużych zwierząt.

Dzięki staraniom badaczy jaskinia stała się najpierw pomnikiem przyrody, a od 1977 roku objęto ją ochroną rezerwatową. Jaskinia swoją nazwę zyskała od niedźwiedzia jaskiniowego, którego kości dominowały w znaleziskach.

Jaskinia niedźwiedzia jest najdłuższą i posiadającą największą deniwelację jaskinią w Sudetach. Uznawana jest za najpiękniejszą w Polsce. Korytarze jaskini pokrywają liczne i okazałe stalaktyty, stalagmity, stalagnaty, kaskady, kopuły, misy martwicowe oraz draperie naciekowe. Partie środkowe jaskini dostępne są dla turystów.

W Kletnie znajduje się też prywatne Muzeum Ziemi, które powstało dzięki pasji kolekcjonerskiej Arnolda Miziołka. Można tu zobaczyć prywatną kolekcję kamieni, minerałów i skamielin z całego świata.

W kolekcji znajdują się m.in. odciski łap dinozaurów z Gór Świętokrzyskich, gadów permskich z rejonu Nowej Rudy oraz skamieniałe formy życia flory i fauny sprzed 250 milionów lat. Największą atrakcją są jednak cztery skamieniałe gniazda dinozaurów sprowadzone z Chin. W czterech gniazdach znajduje się łącznie 40 jaj.

Przy Muzeum Ziemi znajduje się też park jurajski z modelami dinozaurów wykonanych w skali 1:1, a także stanowisko człowieka pierwotego i skamieniały las permski. Właściciel muzeum jest też pomysłodawcą i współorganizatorem Międzynarodowych Mistrzostw Polski w Poszukiwaniu Kamieni i Minerałów w Kletnie. Odbywają się one na starych średniowiecznych hałdach górniczych.