Cel 16: Promować pokojowe i inkluzywne społeczeństwa, zapewnić wszystkim ludziom dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz budować na wszystkich szczeblach skuteczne i odpowiedzialne instytucje, sprzyjające włączeniu społecznemu
[Powrót do: Agenda ONZ 2030]
Bardzo ważne jest zapewnienie dostępu do wymiaru sprawiedliwości wszystkim ludziom oraz tworzyć skuteczne, odpowiedzialne i przyjazne instytucje na wszystkich szczeblach. Sądy i policja znajdują się wśród najbardziej skorumpowanych instytucji na świecie. Koszt korupcji, łapówkarstwa, kradzieży i unikania podatków w krajach rozwijających się wynosi 1,26 biliona USD rocznie. Fundusze te mogłyby posłużyć do poprawy losu tych, którzy żyją za mniej niż 1,25 USD przez okres przynajmniej sześciu lat.
Trudno się nie zgodzić z powyższymi twierdzeniami, jednak ONZ nie jest wolne od korupcji. John Ashe, który od września 2013 do września 2014 roku był przewodniczącym 68. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych, a także przez 10 lat sprawował funkcję ambasadora swojego kraju przy ONZ, między 2011 a 2014 rokiem miał przyjąć od pięcioosobowej grupy ok. 1,3 mln dolarów łapówki. Chodziło o ułatwienie budowy pod szyldem ONZ centrum konferencyjnego w Makau na południu Chin. Jego wartość miała wynieść kilka miliardów dolarów. Inne inwestycje miały zostać przeprowadzone także w Antigua i Barbuda na Karaibach, skąd pochodzi John Ashe.
Pięcioosobowa grupa, która korumpowała przewodniczącego ZO NZ, działała pod przykrywką założonej specjalnie w tym celu fałszywej organizacji pozarządowej. Jej honorowym przewodniczącym był zastępca przedstawiciela Dominikany przy ONZ, Francis Lorenzo. Jak wynika z dokumentów, co miesiąc otrzymywał on z tego tytułu 20 tys. dolarów.
Przemoc wobec dzieci, zabójstwa, handel ludźmi i przemoc seksualna są poważnym zagrożeniem dla pokoju i inkluzywnych społeczeństw. ONZ podaje, że w Ameryce Łacińskiej, Afryce Subsaharyjskiej i Azji nadal tysiące ludzi są narażone na zabójstwa, a na całym świecie występuje agresja i przemoc wobec dzieci. Skala tego procederu jest trudna do oszacowania z powodu braku informacji i danych. Wiadomo jednak, że 9 na 10 dzieci mieszka w krajach, w których kara cielesna nie jest całkowicie zakazana. Oznacza to, że 732 mln dzieci jest pozbawiona ochrony prawnej.
Jednak dzieci ucierpiały też z rąk żołnierzy w barwach ONZ. M.in. francuscy i gruzińscy żołnierze mieli wykorzystywać nieletnich w 2014 roku, w obozie dla uchodźców wewnętrznych, niedaleko lotniska stołecznego Bangui. Głodne dzieci krążyły wokół niego w poszukiwaniu picia i jedzenia. Ofiarą żołnierzy padła m.in. siedmioletnia dziewczynka zmuszona do seksu oralnego w zamian za wodę i ciastka. Raport ONZ wymieniał sześciu żołnierzy, którzy wykorzystywali nieletnich. Takich przypadków było jednak więcej. Gwałtów i molestowania dopuszczali się żołnierze z Bangladeszu, Konga, Nigru i Senegalu.
Sprawę tę ujawnił Szwed Anders Kompass, któy od 18 lat pracował w ONZ. Zebrał on i przekazał do Biura Wysokiego Komisarza Praw Człowieka UNHCR w Genewie dowody oraz zeznania wykorzystywanych dzieci. Przez długi czas nikt się tą sprawą nie interesował. Anders Kompass przekazał więc raport do Paryża, gdzie francuskie ministerstwo obrony wszczęło postępowanie, które potwierdziło doniesienia Kompassa.
Jak podała Gazeta Wyborcza Anders Kompass w związku z ujawnieniem tego wewnętrznego raportu został zawieszony na dziewięć miesięcu, a ONZ wszczęła wobec niego postępowanie dyscyplinarne. Sekretarz generalny Ban Ki-moon powołał specjalną komsję, która orzekła, że nie było podstaw do wszczęcia postępowania przeciwko Kompassowi, a także, że przypadków wykorzystywania seksualnego było znacznie więcej. W ONZ nikt się nimi specjalnie nie zajmował, by nie drażnić Francji, która posłała do Republiki Środkowoafrykańskiej swoich żołnierzy.
Niestety w ONZ pojawiła się też korupcja wśród urzędników odpowiedzialnych za migrację. W 2020 roku pracownicy agencji ONZ ds. uchodźców mieli umożliwiać mieszkańcom Afryki wyjazd do krajów Europy Zachodniej. Koszt, jaki musieli pokryć migranci, to 2500 dolarów. Za tę sumę urzędnicy załatwiali m.in. fałszywe dokumenty, dzięki którym Afrykańczycy znajdowali się nagle na listach programu przesiedleń. O tej sprawie informował m.in. hamburski magazyn „Stern”.
Z programu przesiedleń powinni korzystać głównie ludzie narażeni na prześladowania i choroby, a miejsc na takiej liście rocznie jest 50 tys. do 60 tys. w skali światowej. Najwięcej takich przypadków sprzedaży miejsc na liście przesiedleńców odnotowano w Ugandzie, ten proceder miał też miejsce w Kenii. W 2001 roku dziewięć osób zostało też pozwanych w Kenii za pobieranie milionowych łapówek na przestrzeni lat. W 2017 roku podobna sprawa rozegrała się także w Kakumie w Kenii oraz w Sudanie.
Dużym problemem stała się też przemoc w internecie, a co trzeci użytkownik Internetu na świecie to dziecko. Także 800 milionów dzieci korzysta z mediów społecznościowych. Liczba raportów złożonych do Narodowego Centrum Dzieci Zaginionych i Wykorzystywanych, dotyczących przypadków nadużyć seksualnych wobec dzieci w Internecie wzrosła z 1 mln w 2014 roku do 45 mln w 2018 roku.
Budowa bezpiecznych i inkluzywnych społeczeństw wymaga wdrażania skutecznych i bardziej przejrzystych przepisów prawnych oraz sporządzania całościowych i realistycznych budżetów państwowych. Jednym z pierwszych kroków w kierunku ochrony praw jednostki jest rejestracja narodzin i tworzenie bardziej niezależnych krajowych instytucji zajmujących się prawami człowieka.
Zadania z Agendy ONZ 2030, które mają pomóc w budowaniu pokoju, sprawiedliwości i silnych instytucji na świecie:
16.1 Znacząco zmniejszyć poziom przemocy we wszystkich formach oraz związany z nią wskaźnik śmiertelności na całym świecie.
16.2 Wyeliminować nadużycia, wykorzystywanie i handel ludźmi oraz wszelkie formy przemocy i tortur wobec dzieci.
16.3 Promować rządy prawa na poziomie krajowym i międzynarodowym oraz zapewnić wszystkim równy dostęp do wymiaru sprawiedliwości.
16.4 Do 2030 roku znacząco zmniejszyć nielegalne przepływy finansowe i handel bronią; wzmocnić proces odzyskiwania i zwracania skradzionego mienia oraz zwalczać wszelkie formy przestępczości zorganizowanej.
16.5 Znacząco zmniejszyć poziom korupcji i łapówkarstwa we wszystkich formach.
16.6 Rozwijać skuteczne, odpowiedzialne i przejrzyste instytucje na wszystkich szczeblach.
16.7 Zapewnić elastyczny, inkluzywny, partycypacyjny i reprezentacyjny proces podejmowania decyzji na wszystkich szczeblach.
16.8 Rozszerzyć i wzmocnić udział krajów rozwijających się w światowych instytucjach międzynarodowego porządku prawnego.
16.9 Do 2030 roku zapewnić wszystkim tożsamość prawną, w tym rejestrację urodzeń.
16.10 Zapewnić powszechny dostęp do informacji oraz chronić podstawowe wolności, zgodnie z krajową legislacją i międzynarodowymi porozumieniami.
16.A Wzmocnić właściwe instytucje krajowe, w tym poprzez współpracę międzynarodową oraz budować zdolności na wszystkich szczeblach, w szczególności w krajach rozwijających się, na rzecz zapobiegania przemocy oraz zwalczania terroryzmu i przestępczości.
16.B Promować i egzekwować prawo niedyskryminujące nikogo oraz polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju.