Lwówek Śląski

[ Co warto zobaczyć w Polsce? ]

Polskie województwa

[ dolnośląskie ] [ kujawsko-pomorskie ] [ lubelskie ] [ lubuskie ] [ łódzkie ] [ małopolskie ] [ mazowieckie ]
[ opolskie ] [ podkarpackie ] [ podlaskie ] [ pomorskie ] [ śląskie ] [ świętokrzyskie ]
[ warmińsko-mazurskie ] [ wielkopolskie ] [ zachodniopomorskie ]

Lwówek Śląski położony jest w województwie dolnośląskim, nad rzeką Bobrem i jej dopływami Płóczką, Srebrną i Widnicą. Znajduje się na pograniczu Pogórza Izerskiego i Pogórza Kaczawskiego. Jest jednym z najstarszych miast w Polsce, prawa miejskie uzyskał w 1217 roku. Osadnictwo na tym terenie sięga epoki brązu. W czasach wczesnopiastowskich miał się tu też znajdować gród pod panowaniem Lunaków. Kiedy wojska Brzetysława I splądrowały te ziemie, jedynym wówczas niezdobytym na drodze wojsk czeskich grodem miał być właśnie Lunak.

Plemię Lunaków zostało później zaliczone do plemienia Bobrzan, gdy ludy znad rzeki Bóbr zjednoczyły się. Bobrzanie byli jednym z wielu śląskich plemion słowiańskich. Jak podają kronikarze, w 1140 roku miano rozpocząć budowę zamku książęcego. W 1209 roku książę Henryk l Brodaty nadał Lwówkowi prawo warzenia piwa i prawo mili. Miasto było własnością książęcą, a później otrzymało miano miasta królewskiego. Według badań z końca lat 90. XX wieku, Lwówek na przełomie XIII/XIV wieku był większy od Poznania i Legnicy.

Lokacja i przywileje z nią związane spowodowały szybki rozwój miasta. Lwówek Śląski, będąc wówczas najbogatszym miastem w tej części Śląska posiadał podwójny pierścień murów obronnych i własną mennicę, w której wybijano monety dla księstwa lwóweckiego i księstwa jaworskiego. Podstawą utrzymanania mieszkanców stało się rzemiosło, głównie sukiennictwo i tkactwo, handel oraz obróbka kamienia budowlanego.

Ożywienie gospodarcze nastapiło dopiero w drugiej połowie XIX wieku. Lwówek został połączony linią kolejową ze Złotoryją i Gryfowem Śląskim, a następnie z Jelenią Górą. Zaczęła się rozwijać turystyka, wspierana przez lokalne koło Towarzystwa Karkonoskiego. W mieście powstał też nowoczesny browar Hohbergów oraz wytwórnia wódek. Pod koniec II wojny światowej zostało zniszczone 40% miasta. Na mocy ustaleń konferencji poczdamskiej Lwówek Śląski znalazł się w polskich granicach. W PRL w mieście działała płatkarnia, zakłady przemysłu terenowego i duże zakłady piwowarskie.

Mimo zniszczeń wojennych miast zostało odrestaurowane. Do dziś można zobaczyć zachowane niemal w całości mury obronne miasta. Składają się z dwóch pierścieni otaczających miasto. Należą do najciekawszych na Dolnym Śląsku, a najbardziej interesujące fragmenty znajdują się przy wieżach bramnych – Bolesławieckiej i Lubańskiej.

Baszta Bramy Lubańskiej została zbudowana w XIII wieku. Była wielokrotnie przebudowywana, a XVI-wieczne błędy konstrukcyjne sprawiły, że w 1616 roku zawaliła się. Odbudowana wieża w 1752 roku została zniszczona w pożarze, który objął większą część miasta.

Jej odbudowa trwała 32 lata, a kolejnej rekonstrukcji dokonano w 1935 roku. Podczas II wojny światowej przechowywano w wieży zbiory biblioteki wrocławskiej. Po wojnie zabytkiem opiekowali się harcerze, a po remoncie z lat 1966–1977 utworzono tu Izbę Pamięci.

Wieża przy Bramie Bolesławieckiej jest mniejsza, została wybudowana również w XIII wieku i przebudowana w XVI wieku. Znajdowało się tu więzienie z izbą tortur i lochem głodowym. W 1905 roku wykuto w przyziemiu wieży dolne wejście, natomiast loch głodowy wykorzystywano do przechowywania lodu. W latach 1971–1972, prowadzono prace adaptacyjne do celów użytkowych i turystycznych.

Lwówek Śląski posiada też jeden z najstarszych budynków ratusza w Polsce. Pierwszy ratusz został zbudowany w połowie XIII wieku. Najstarsze elementy budowli obecnego ratusza pochodzą z około 1480 roku, znajdują się obok wieży pochodzącej z lat 1500 – 1504.

Budynek otrzymał swoją obecną formę podczas przebudowy z lat 1522-1524, według projektu Wendela Roskopfa. Ostatnia przebudowa miała miejsce na początku XX wieku, ale budynek został częściowo spalony w 1945 roku i ponownie odbudowany w latach 50. Codziennie w południe w lwóweckim rynku wybrzmiewa melodia hejnału lwóweckiego granego z wieży ratusza.

W Rynku znajduje się też wiele pięknie odrestaurowanych kamieniczek. Jedną z nich jest dawny dom burmistrza, renesansowa Agatowa Kamienica. Nazwa wzięła się od sklepu z kamieniami i minerałami. Innym zachowanym budynkiem, na który warto zwrócić uwagę jest Kamienica Ław Szewskich i Chlebowych. Nad północnym wejściem do budynku znajduje się nadproże portalu z emblematem cholewkarzy. Nad południowym wejściem, na wysokości drugiego piętra zachowało się godło piekarzy z 1494 roku w kształcie precla.

Jednym z najstarszych kościołów na Dolnym Śląsku jest Kościół Wniebowzięcia N.M.P, ufundowany przez Henryka Brodatego w 1238 roku. Był to kościół romański, ale w 1455 roku został on zniszczony przez pożar. Kościół odbudowano, a budynek uzyskał gotycką formę.

W obecnym wyglądzie świątyni można jednak dostrzec romańskie cechy, ponieważ z pożaru ocalała cała fasada główna wraz z wieżami. We wnętrzu kościoła można zobaczyć wiele cennych elementów, jak najstarszy na Śląsku drewniany krzyż z 1410 roku czy kamienną renesansową chrzcielnicę z 1560 roku.

Lwówek Śląski słynie z tradycji warzenia piwa, które sięgają co najmniej 1209 roku. Henryk Brodaty nadał wtedy miastu przywilej „mili piwnej”. Oprócz mieszczan, piwo warzył też miejscowy zakon joannitów. Tradycje piwowarskie podtrzymuje do dziś browar wybudowany pod koniec XIX wieku przez Juliusa Hohberga na dawnych terenach zamkowych. Jest możliwość zwiedzenia browaru w zorganizowanych grupach.

Ciekawą cykliczną imprezą Lwóweckie Lato Agatowe. Odbywa się wtedy giełda kamieni oraz imprezy jej towarzyszące jak koncerty i jarmarki. Impreza odbywa się na Rynku, jednak cenniejsze eksponaty można zobaczyć w gablotach, w budynku Ratusza.

W drugiej połowie XIX wieku w Lwówku Śląskim odbywały się słynne koncerty z udziałem takich wirtuozów muzyki jak Ryszard Wagner, Franciszek Liszt, Hektor Berlioz czy Hans von Bülow. Odbywały się one w pałacu książęcym powstałym w latach 1850 – 1852, a ich organizatorem był znany miłośnik muzyki i właściciel rezydencji książę Fryderyk Konstantyn von Hohenzollern-Hechingen. W pałacu mieści się obecnie Urząd Gminy i Miasta.

Zapleczem rekreacyjnym dla turystów i miszkańców miasta jest tzw. „Szwajcaria Lwówecka”. Jest to zgrupowanie piaskowcowych form skalnych, największe poza Górami Stołowymi w całych Sudetach. Ciąg baszt i murów skalnych na długości ok. 200 m. wznosi się nad głęboko wciętą doliną potoku Srebrna. Skałki te są udostępnione schodami i ścieżkami. W ich zasięgu są szlaki turystyczne, znajdują się tam również punkty widokowe.