Pilch Adolf

Adolf Pilch – ps. „Góra”, „Dolina” – ur. 22 maja 1914 r. w Wiśle, zm. 26 stycznia 2000 r. w Londynie, jeden z dowódców oddziałów AK, podpułkownik, cichociemny. Walczył w ponad 200 bitwach i potyczkach, w zdecydowanej większości zwycięskich. Odznaczony orderem Virtuti Militari V klasy oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych. Po przerzuceniu do Polski w 1943 roku, walczył w Puszczy Nalibockiej z oddziałami niemieckimi i policji białoruskiej. Po zdradzieckim ataku ze strony partyzantki sowieckiej w grudniu 1943 roku, po którym jego dowódca został porwany samolotem do Moskwy, a większość polskich partyzantów siłą wcielona do oddziałów sowieckich, Adolf Pilch utworzył z 40 ocalałych z pogromu żołnierzy Polski Oddział Partyzancki, w którym objął dowództwo.

Wobec braku zaopatrzenia, bez wsparcia z Komendy Głównej AK, posiadając około 50 ludzi zawiązał on taktycznie lokalny pakt o nieagresji z okupantem niemieckim, przewidujący także dozbrojenie oddziału polskiego. Zostało to odebrane przez Komendę Główną AK jako rokosz i otrzymał ultimatum zaprzestania działalności do czerwca 1944 roku. W ciągu kilku miesięcy oddział rozrósł się do ponad 800 ludzi, z czego połowę stanowiła kawaleria. Stoczył ok. 200 walk z Sowietami, czasami przy udziale niemieckim po stronie polskiej. Latem 1944 roku, wobec zbliżającego się frontu wschodniego, przeprowadził 861 żołnierzy wraz z taborami, 400 km na zachód w stronę Warszawy. Wisłę przekroczył jawnie, mostem, wśród reorganizujących się oddziałów niemieckich.

Otrzymał od dowództwa AK szansę na rehabilitację w walce z Niemcami, jego oddział wszedł w skład Grupy Kampinos. Po rozwiązaniu w listopadzie 1944 roku oddziału, Pilch stanął na czele konnego Oddziału Doliny, walcząc na dawnych szlakach „Hubala” do stycznia 1945 roku, kiedy to ruszyła sowiecka ofensywa zimowa. W 1945 roku wyemigrował uciekając przez Czechosłowację do Wielkiej Brytanii.

« Powrót do Leksykonu