Nakoniecznikow-Klukowski Stanisław

Stanisław Nakoniecznikow-Klukowski ps. Kmicic – ur. 27 grudnia 1898 r. w Warszawie, zm. 18 października 1944 r. w Częstochowie, major kawalerii Wojska Polskiego oraz pułkownik i komendant główny NSZ. Od 1918 roku, gdy jako uczeń 7 klasy zgłosił się na ochotnika, stale służył w wojsku. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Walczył w czasie kampanii wrześniowej m.in. w obronie Modlina. Dostał się do niewoli niemieckiej, z której zbiegł w październiku 1939 roku, a w 1940 roku wstąpił do ZWZ. Wskutek narastających aresztowań żołnierzy AK i bezczynności komendanta podokręgu doszło do rozłamu w lokalnych szeregach AK. Część sztabu podokręgu i szeregowych członków AK przeszło wówczas do tworzących się NSZ.

Stanisław Nakoniecznikow objął komendę Okręgu II NSZ Mazowsze-Północ. Wojskowy Sąd Specjalny Obszaru Warszawskiego AK potraktował to jako dezercję i skazał go na początku 1943 na karę śmierci za „rozbijanie walki zbrojnej” i „pójście na rękę okupantowi”. W stosunkowo krótkim czasie doprowadził do ujednolicenia wszystkich scalonych w ramach NSZ organizacji na podległym mu terenie. W dniu 7 marca 1944 roku doszło do podpisania umowy scaleniowej między NSZ i AK, co spowodowało kolejny rozłam w NSZ, w których działało nawet dwóch dowódców. Jednym z nich był Stanisław Nakoniecznikow. Jako p.o. Komendanta Głównego NSZ zaangażował się on całkowicie w działalność wojskową, dążąc jednocześnie do współpracy z AK. Brał udział w Powstaniu warszawskim, objął dowództwo doraźnie sformowanego oddziału NSZ w rejonie Filharmonii Warszawskiej w Śródmieściu. Po upadku Powstania znalazł się w Częstochowie. 18 października 1944 roku został Komendantem Głównym NSZ, ale został zabity tego samego dnia.

« Powrót do Leksykonu