1918 r.: Nadanie Polkom praw wyborczych

[ Powrót do historii Polski ]

Historia Polski

Przed I wojną światową niewiele z krajów nadało prawa wyborcze kobietom. Pierwszym z nowożytnych terytoriów, gdzie kobiety mogły brać udział w wyborach było Terytorium Wyoming w Stanach Zjednoczonych, gdzie kobiety mogły głosować od 1869 roku. Pierwszym suwerennym państwem, w którym kobiety uzyskały prawo wyborcze była Australia, gdzie prawo to zostało ustanowione w 1902 roku.

W Polsce już w we wrześniu 1917 roku organizacje kobiece z trzech zaborów zoorganizowały Zjazd Kobiet Polskich. W ten sposób polskie sufrażystki starały się wywrzeć wpływ na Radę Regencyjną oraz tworzący się rząd i aparat administracyjny. Została wybrana delegacja, na której czele znalazła się Justyna Budzińska-Tylicka. Działania delegacji wspierane były kampanią polityczną, odczytami, wiecami i ulotkami.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, 28 listopada 1918 roku, dzięki staraniom kobiecej delegacji, Józef Piłsudski podpisał dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego, jej pierwszy artykuł mówił, że „wyborcą do Sejmu jest każdy obywatel państwa, bez różnicy płci, który, do dnia wyborów, ukończył 21 lat”. Artykuł 7 tego dekretu, zapewniał natomiast bierne prawo wyborcze wszystkim obywatelom i obywatelkom. Oznaczało to, że kobiety mogły nie tylko głosować, ale także kandydować w wyborach.

W 1919 roku odbyły się pierwsze wolne wybory parlamentarne. Pierwszymi Polkami zasiadającymi w polskim parlamencie zostały Gabriela Balicka-Iwanowska, Jadwiga Dziubińska, Irena Kosmowska, Maria Moczydłowska, Zofia Moraczewska, Anna Piasecka, Zofia Sokolnicka oraz Franciszka Wilczkowiakowa.