Dusza Józef

Józef Dusza – ur. w 1913 r., zm. w 1993 r. w Warszawie, podpułkownik UB. Wychował się na wsi, ukończył szkołę podstawową i wieczorową szkołę tokarską. Pracował jako tokarz w fabryce lokomotyw „Fablok” w Chrzanowie. Tam w maju 1942 roku wstąpił do komórki PPR współpracującej z miejscowym oddziałem GL. W 1943 roku jego całą rodzinę wywieziono do Oświęcimia. Ukrywał się aż do wkroczenia Sowietów do Polski. Po wojnie przeprowadzał z ramienia Komitetu Powiatowego PPR reformę rolną i zakładał w terenie komórki partyjne. W Łodzi ukończył kurs partyjny i skierowany został w Rzeszowskie, gdzie przebywał przez dwa miesiące brał udział w walce z bandami UPA. W lipcu 1945 roku rozpoczął pracę w MBP w Wydziale Śledczym.

Był to wydział kierowany przez Józefa Różańskiego, w swoich wspomnieniach sam Dusza pisze o nim jako o swoim nauczycielu wraz z Serkowskim i Humerem. Różański wspominał, że Dusza lubił przyglądać się wykonywaniu wyroków śmierci chociaż nie należało to do jego obowiązków. W październiku 1948 roku został starszym grupy oficerów śledczych w tajnym więzieniu w Międzeszynie.W połowie grudnia 1948 roku Dusza ponownie rozpoczął urzędowanie w więzieniu na Mokotowie. Nie było tam żadnego regulaminu dotyczącego więźniów, obowiązywały ustne polecenia. Regulamin opracowany został dopiero w 1953 roku, a bicie i tortury były powszechnie stosowane. Józef Dusza znany był z wyjątkowego okrucieństwa wobec więźniów, bezwzględności wobec podwładnych, a rozkazy przełożonych wykonywał ślepo.

W 1954 roku Dusza wyjechał na przeszkolenie do ZSRS. Z pracy zwolniony został na kilka miesięcy po rozwiązaniu MBP (31 marca 1955 roku). W tymże roku został aresztowany. Skazany na 5 lat więzienia. W 1982 roku przyjęty do ZBoWiD-u.

« Powrót do Leksykonu