Nowe

[ Co warto zobaczyć w Polsce? ]

Polskie województwa

[ dolnośląskie ] [ kujawsko-pomorskie ] [ lubelskie ] [ lubuskie ] [ łódzkie ] [ małopolskie ] [ mazowieckie ]
[ opolskie ] [ podkarpackie ] [ podlaskie ] [ pomorskie ] [ śląskie ] [ świętokrzyskie ]
[ warmińsko-mazurskie ] [ wielkopolskie ] [ zachodniopomorskie ]

Nowe położone jest w województwie kujawsko-pomorskim, na wysokim brzegu Wisły, na granicy Pojezierza Starogardzkiego i Borów Tucholskich. Od X wieku tereny te weszły w skład Polski Piastowskiej. Założony w drugiej połowie XII wieku gród po raz pierwszy wzmiankowany jest w 1266 roku jako miejsce śmierci księcia Świętopełka i późniejszej potyczki z Krzyżakami.

Miasto zostało zdobyte i zniszczone przez Krzyżaków w 1301 roku i odbudowane w drugiej połowie XIV wieku. Otoczone było murami obronnymi o długości 1000 metrów z szesnastoma wieżami oraz fosą. Mimo rządów zakonu krzyżackiego większość ludności była polska, a Nowe wstąpiło do powstającego Związku Pruskiego. Nowe zostało odbite z rąk krzyżaków w 1454 roku. Na mocy postanowień II pokoju toruńskiego w 1466 roku Nowe ponownie stało się częścią Korony Królestwa Polskiego.

W 1772 roku, po I rozbiorze Polski, miasto przeszło pod zabór pruski. Polscy mieszkańcy miasta stawiali jednak opór germanizacji. Od początku listopada 1906 roku, przez około 6 miesięcy w miejscowej szkole elementarnej odbył się strajk polskich dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Po traktacie wersalskim Nowe znalazło się w niepodległej Polsce.

Po wybuchu II wojny światowej miasto zostało zajęte przez Niemców już 3 września 1939 roku włączone w granice III Rzeszy. Około 1943 roku w okolicznych lasach nasilała się też działalność partyzancka podporządkowana Tajnej Organizacji Wojskowej „Gryf Pomorski”, a potem Armii Krajowej. Po wojnie Nowe zostało odbudowane i można do dziś oglądać wiele z zbaytków, świadczących o dawnej świetności miasta.

Stare Miasto zachowało niemal nienaruszony układ średniowiecznego krzyżackiego miasta. Jego centrum stanowi kwadratowy rynek z ratuszem, na którym stał kiedyś drewniane sukiennice handlowe. Całość miasta otaczały mury obronne i wieże. Mury obronne częściowo zostały rozebrane w XIX wieku, lecz mimo to zachowało się ich jeszcze około 550 metrów, z podstawami 12 wież oraz sporym odcinkiem fosy. Uzupełnia je główne skrzydło Zamku pokrzyżackiego z połowy XIV wieku, w którym obecnie mieści się ośrodek kultury.