Kock

[ dolnośląskie ] [ kujawsko-pomorskie ] [ lubelskie ] [ lubuskie ] [ łódzkie ] [ małopolskie ] [ mazowieckie ]
[ opolskie ] [ podkarpackie ] [ podlaskie ] [ pomorskie ] [ śląskie ] [ świętokrzyskie ]
[ warmińsko-mazurskie ] [ wielkopolskie ] [ zachodniopomorskie ]

Kock położony jest w województwie lubelskim. Kocko zostało lokowane w 1417 roku jako prywatna, szlachecka wieś dziedziczna. W 1518 roku miasto zostało własnością hetmana wielkiego koronnego i wojewody sandomierskiego – Mikołaja Firleja z Dąbrowicy. Podczas rządów rodziny Firlejów Kock stał się znanym ośrodkiem reformacji.

Od około 1750 roku miasto stało się własnością księżnej Anny Jabłonowskiej z Sapiehów. Dokonała ona znacznej przebudowy miasta, wyznaczając w nim rynek. Ufundowała też ratusz, kościół i pałac. Niestety liczne reformy gospodarcze doprowadziły ją do bankructwa, po jej śmierci Kock przejęli więc wierzyciele – bankierzy warszawscy.

Za czynny udział ludności Kocka w powstaniach narodowych miasto zostało ukarane odebraniem praw miejskich w 1870 roku, które odzyskało dopiero w 1915 roku. W okolicach Kocka stoczono wiele bitew, z czego najbardziej znane są te z okresu Powstania listopadowego i Powstania styczniowego, a także bitwa w dniach 14-16 sierpnia 1920 roku, stoczona w ramach bitwy warszawskiej.

Dużą część mieszkańców Kocka stanowiła ludność żydowska. Jej najbardziej znaną postacią był cadyk Mendel Morgenstern, twórca tzw. chasydyzmu kockiego. W 1839 roku doznał iluminacji, po której zaczął głosić, że człowiek stanowi cząstkę Boga, w związku z czym nie może być sądzony za swe postępowanie. Zamknął się wówczas w bet ha-midraszu przyległym do kockiej synagogi, gdzie przebywał aż do śmierci w 1859 roku.

W czasie II wojny światowej i okupacji niemieckiej masowo deportowano żydów z Kocka do obozów zagłady, głównie w Treblince. W okolicach miasta działały oddziały partyzanckie Armii Krajowej, a opór żołnierzy wyklętych trwał również po zakończeniu wojny. Wobec licznych prób sowietyzacji Kocka, 1 maja 1945 roku, oddział Mariana Bernaciaka „Orlika” zajął Kock i doprowadził do zlikwidowania niektórych członków PPR.

Obecnie warto zobaczyć Pałac w Kocku, którego początki sięgają XVI wieku, gdy był własnością rodu Firlejów. Po przejęciu rezydencji przez Annę z Sapiehów Jabłonowską został całkowicie przebudowany. W pałacu bywali Ignacy Krasicki, Adam Naruszewicz, Hugo Kołłątaj, Franciszek Trembecki i Franciszek Karpiński. W 1800 roku dobra wraz z pałacem odziedziczył brat Anny, Franciszek Sapieha, który przeznaczył je na spłatę zobowiązań zaciągniętych w warszawskim banku Jana Meysnera. Obecnie pałac jest siedzibą Domu Opieki Społecznej im. Macieja Rataja.