12 kwietnia

Międzynarodowe:
Międzynarodowy Dzień Dzieci Ulicy
Międzynarodowy Dzień Załogowych Lotów Kosmicznych (ustanowione przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2011 na pamiątkę pierwszego lotu Jurija Gagarina i pierwszego lotu wahadłowca kosmicznego Columbia w 1981)
Ukraina – Dzień Pracowników Przemysłu Kosmicznego Ukrainy
Polska – Dzień Czekolady
Stany Zjednoczone, Polska, Rosja – Noc Jurija
Wspomnienia i święta w Kościele katolickim obchodzą:
św. Damian z Pawii (biskup)
św. Józef Moscati (lekarz) (od reformy głównie 16 listopada)
św. Juliusz I (papież)
św. Saba Got (męczennik)
św. Teresa od Jezusa z Andów (dziewica i zakonnica)
św. Zenon z Werony (biskup)

 

POLSKA
1627 – V wojna polsko-szwedzka: rozpoczęła się bitwa pod Czarnem.
1709 – III wojna północna: w bitwie pod Lachowcami hetman wielki litewski Kazimierz Jan Sapieha pokonał hetmana polnego litewskiego Grzegorza Ogińskiego, sprzyjającego carowi Piotrowi I Wielkiemu.
1850 – Rozpoczęto budowę Twierdzy Kraków.
1903 – W Poznaniu otwarto pierwszy park publiczny, nazwany najpierw Ogrodem Botanicznym, a potem Parkiem Wilsona.
1919 – W Łucku rozpoczął się zjazd ziemian podczas którego powstał Związek Ziemian Wołynia. Zajęto się sprawą polskiego stanu posiadania na Rusi.
1926 – Józef Karśnicki został przewodniczącym ZHP.
1944:
Oddziały UPA i SKW dokonały masakry ponad 100 Polaków we wsiach Hucisko i Miedziaki w powiecie bóbreckim w byłym województwie lwowskim.
W obozie pracy przymusowej w Pustkowie na Podkarpaciu Niemcy rozstrzelali 60 Polaków, przywiezionych do prac na poligonie z więzienia na rzeszowskim zamku.
1945:
W nocy z 12 na 13 kwietnia grupa operacyjna powiatowego UB w Siedlcach zamordowała 16 młodych osób, podejrzanych o działalność w AK i NSZ.
W Rakowej na Podkarpaciu oddział UPA zamordował 13 Polaków i 3 Ukraińców.
1963 – Premiera filmu Godzina pąsowej róży w reżyserii Haliny Bielińskiej.
1982:
Premiera filmu Znachor w reżyserii Jerzego Hoffmana.
W Warszawie rozpoczęło nadawanie podziemne Radio Solidarność.
1991:
Podpisano akt założycielski warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych.
Premiera filmu Pogrzeb kartofla w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.
2001:
Sejm RP uchwalił nową ordynację wyborczą do Sejmu i Senatu.
W Warszawie został zastrzelony były minister sportu Jacek Dębski.

 

ŚWIAT

238 – Współcesarz rzymski Gordian II poległ broniąc Kartaginy przed legionami pod wodzą Capellianusa. Współrządzący z nim ojciec Gordian I popełnił po śmierci syna samobójstwo.
467 – Antemiusz został cesarzem zachodniorzymskim.
769 – Papież Stefan III zwołał synod na Lateranie, który ustanowił nowy dekret dotyczący wyboru papieży.
1204 – IV krucjata zdobyła i złupiła Konstantynopol.
1385 – Podwójne wesele w Cambrai: 20-letni Wilhelm II Bawarski ożenił się z 10-letnią Małgorzatą Burgundzką, córką księcia Burgundii Filipa II Śmiałego, a 13-letni Jan bez Trwogi, brat Małgorzaty Burgundzkiej, z 22-letnią Małgorzatą Bawarską, siostrą Wilhelma II.
1557 – Założono miasto Cuenca w Ekwadorze.
1606 – Union Jack został ustanowiony wspólną flagą połączonych unią personalną Anglii i Szkocji.
1633 – Rozpoczął się proces Galileusza oskarżonego przez inkwizycję rzymską o herezję.
1665 – Zmarła pierwsza ofiara wielkiej zarazy w Londynie.
1769 – James Cook odkrył Wyspy Pod Wiatrem na Pacyfiku.
1776 – Przyjęto Deklarację z Halifax w której domagano się wolności i niezależności Karoliny Północnej od Wielkiej Brytanii.
1782 – Nierozstrzygnięta brytyjsko-francuska morska bitwa pod Providien u wybrzeży Cejlonu.
1794 – W Paryżu został zgilotynowany konstytucyjny arcybiskup miasta Jean-Baptiste Gobel.
1796 – Zwycięstwo Francuzów nad sprzymierzonymi wojskami austriacko-piemoncko-sardyńskimi w bitwie pod Montenotte w ramach kampanii włoskiej Napoleona Bonaparte.
1798 – Na zjeździe w Aarau 121 deputowanych z 10 kantonów przyjęło uchwałę o rozwiązaniu Starej Konfederacji Szwajcarskiej i utworzeniu w jej miejsce Republiki Helweckiej.
1802 – Rosyjski generał Bohdan Knorring, pod groźbą użycia broni, zmusił gruzińską arystokrację i duchownych zebranych w katedrze Sioni w Tbilisi do złożenia przysięgi na wierność carowi.
1809 – Wojny napoleońskie: zwycięstwo floty brytyjskiej nad francuską w bitwie pod Basque Roads.
1834 – W szwajcarskim Bernie została założona międzynarodowa organizacja rewolucyjna Młoda Europa.
1849 – Włoski astronom Annibale de Gasparis odkrył planetoidę (10) Hygiea.
1850 – Po zlikwidowaniu przez wojska francuskie Republiki Rzymskiej powrócił do miasta papież Pius IX.
1859 – W kopalni koło Dogtown (dziś Magalia) w Kalifornii znaleziono największy wówczas samorodek złota o masie 20 kg.
1861 – Rozpoczęła się bitwa o Fort Sumter w Karolinie Południowej, pierwsze starcie wojny secesyjnej.
1862 – Wojna secesyjna: w Georgii miał miejsce udany pościg Konfederatów za lokomotywą uprowadzoną przez dywersantów Unii.
1864 – Wojna secesyjna: zwycięstwo Konfederatów w bitwie pod Fort Pillow w Tennessee.
1865 – Wojna secesyjna: wojska Unii zdobyły port i miasto Mobile w Alabamie.
1870 – W Cesarstwie Austriackim utworzono rząd Alfreda Potockiego.
1874 – Austro-węgierska wyprawa polarna odkryła przylądek Fligely na Wyspie Rudolfa w archipelagu Ziemia Franciszka Józefa, najdalej na północ wysunięty punkt Europy i całej Eurazji.
1877:
Wielka Brytania zaanektowała Transwal.
W mieście Villarrica zginął w zamachu prezydent Paragwaju Juan Bautista Gill. P.o. prezydenta został wiceprezydent Higinio Uriarte.
1896 – Założono niemiecki klub piłkarski Hannover 96.
1912 – Założono narodową organizację skautową na Ukrainie „Płast”.
1918 – Niemcy bałtyccy utworzyli samozwańcze Zjednoczone Księstwo Bałtyckie.
1921 – Premiera niemieckiego filmu niemego Dzika kotka w reżyserii Ernsta Lubitscha.
1925 – Założono klub piłkarski Bolívar La Paz.
1927:
Po wyrażeniu rządowi wotum nieufności przez większość sejmową litewski dyktator Antanas Smetona rozwiązał parlament, który nie zebrał się aż do 1936 roku.
Przewodniczący Kuomintangu Czang Kaj-szek zerwał współpracę z Komunistyczną Partią Chin, co doprowadzło do wybuchu wojny domowej.
1929 – W stoczni we francuskim Hawrze zwodowano okręt podwodny ORP Wilk.
1932 – Premiera melodramatu Ludzie w hotelu w reżyserii Edmunda Gouldinga.
1934 – Na Górze Waszyngtona w amerykańskim stanie New Hampshire zmierzono największą prędkość wiatru (w porywie) – 103 m/s (370,8 km/h).
1939:
Alberto Rey de Castro został po raz drugi premierem Peru.
Parlament albański przegłosował pod naciskiem włoskich wojsk okupacyjnych detronizację Zoga I i zjednoczenie kraju z Włochami, oferując koronę królowi Wiktorowi Emanuelowi III.
1941 – II wojna światowa: Niemcy wkroczyli do Belgradu.
1945:
Erfurt został zniszczony w wyniku alianckiego nalotu dywanowego.
W trakcie sprawowania urzędu zmarł prezydent USA Franklin Delano Roosevelt. Nowym prezydentem został dotychczasowy wiceprezydent Harry Truman.
1948 – Zwycięstwo rebeliantów nad wojskami prokomunistycznego rządu w bitwie pod El Tejar-Cartago w Kostaryce.
1953:
Założono klub piłkarski Dynamo Drezno.
Zlikwidowano komunikację tramwajową w indyjskim Madrasie (obecnie Ćennaj).
1954:
Bill Haley wraz z grupą The Comets nagrał piosenkę Rock Around the Clock, uznaną za pierwszy utwór rockandrollowy.
Mustafa Ben Halim został premierem Libii.
1957 – Grupa 18 niemieckich naukowców (znana jako Göttinger 18) wydała manifest przeciwstawiający się planom uzbrojenia Bundeswehry w broń atomową.
1959 – Joachima De Vedruna i Karol z Sezze zostali kanonizowani przez papieża Jan XXIII.
1961:
Jurij Gagarin odbył na statku Wostok 1 pierwszy w historii lot w przestrzeni kosmicznej, dokonując jednokrotnego okrążenia Ziemi w ciągu 1 godziny i 48 minut.
Kasai Południowe w Afryce zostało ogłoszone królestwem.
1962 – Premiera thrillera Przylądek strachu w reżyserii J. Lee Thompsona.
1964 – Został wystrzelony radziecki satelita technologiczny Polot 2.
1970 – Na Zatoce Biskajskiej zatonął w czasie holowania uszkodzony radziecki atomowy okręt podwodny K-8, w wyniku czego zginęło 52 członków załogi.
1971 – Rozpoczęto budowę pierwszej linii seulskiego metra.
1973 – Należący do NASA samolot pasażerski Convair 990 Galileo zderzył się nad Sunnyvale w Kalifornii z morskim samolotem rozpoznawczym Lockheed P-3 Orion. W katastrofie zginęło łącznie 17 osób.
1975 – Z opanowanej przez Czerwonych Khmerów stolicy Kambodży Phnom Penh Amerykanie ewakuowali 276 pracowników swojej ambasady.
1979 – Premiera filmu sensacyjnego Mad Max w reżyserii George’a Millera.
1980:
55 osób zginęło w katastrofie Boeinga 727 linii Transbrasil w brazylijskim Florianópolis.
Chory na raka Terry Fox rozpoczął charytatywny bieg w poprzek Kanady.
W wojskowym zamachu stanu został obalony i zamordowany prezydent Liberii William Richard Tolbert Jr.
1981 – Rozpoczęła się pierwsza misja pierwszego wahadłowca kosmicznego Columbia.
1985:
18 osób zginęło, a 83 osoby zostały ranne w zamachu bombowym dokonanym przez Hezbollah na restaurację niedaleko używanego przez Amerykanów lotniska wojskowego Torrejón de Ardoz pod Madrytem.
Rozpoczęła się misja STS-51-D wahadłowca Discovery.
1987 – Premiera filmu wojennego Ucieczka z Sobiboru w reżyserii Jacka Golda.
1990 – Lothar de Maizière z CDU został ostatnim premierem NRD.
1992:
Otwarto podparyski Disneyland.
W swym pierwszym oficjalnym meczu reprezentacja Rosji w hokeju na lodzie mężczyzn zremisowała w meczu towarzyskim w Moskwie ze Szwecją 2:2.
1993 – Wojna w Bośni: lotnictwo NATO rozpoczęło patrolowanie strefy zakazu lotów nad Bośnią.
1996 – Premiera filmu Zostawić Las Vegas w reżyserii Mike’a Figgisa
1997 – Papież Jan Paweł II rozpoczął podróż apostolską do Bośni i Hercegowiny.
2000 – Włoski seryjny morderca Donato Bilancia został skazany przez sąd w Genui na karę dożywotniego pozbawienia wolności.
2002 – 7 osób zginęło, a 104 zostały ranne w palestyńskim samobójczym zamachu bombowym na bazarze Mahane Jehuda w Jerozolimie.
2003 – Węgrzy opowiedzieli się w referendum za wstąpieniem kraju do Unii Europejskiej.
2004 – Alfred Maseng został wybrany w głosowaniu elektorów na urząd prezydenta Vanuatu.
2005 – Andrus Ansip został premierem Estonii.
2006 – Podczas napadu rabunkowego dokonanego przez dwóch nieletnich obywateli polskich narodowości romskiej na dworcu Bruxelles Central zginął 17-letni Joe van Holsbeeck.
2007 – W samobójczym zamachu bombowym na budynek parlamentu irackiego zginęło 8 osób, a 23 zostały ranne.
2008:
Otwarto Operę w Oslo.
W Szirazie na południu Iranu w wyniku wybuchu bomby w meczecie Szohada zginęło 14 osób, a 202 zostały ranne.
2009 – Snajperzy z US Navy zastrzelili 3 spośród 4 somalijskich piratów, przetrzymujących od 4 dni kapitana uprowadzonego statku Maersk Alabama.
2010 – 9 osób zginęło, a 30 zostało rannych w katastrofie pociągu w pobliżu Merano w północnych Włoszech.
2012:
W Gwinei Bissau doszło do wojskowego zamachu stanu przed planowaną II turą wyborów prezydenckich.
Zamach stanu w Mali: p.o. prezydenta został przewodniczący Zgromadzenia Narodowego Dioncounda Traoré.
2014:
Odbył się chrzest amerykańskiego prototypowego niszczyciela nowego typu DDG-1000 USS Zumwalt.
Powstanie maoistowskie w Indiach: 14 osób zginęło w wyniku wybuchu dwóch bomb przydrożnych podłożonych przez rebeliantów w mieście Bastar w stanie Chhattisgarh.

 

URODZILI SIĘ
1069 – Mieszko Bolesławowic, książę krakowski (zm. ok. 1089)
1432 – Anna Habsburżanka, landgrafowa Turyngii (zm. 1462)
1483 – Antonio da Sangallo (młodszy), włoski architekt (zm. 1546)
1500 – Joachim Camerarius Starszy, niemiecki humanista, uczony (zm. 1574)
1539 – Inca Garcilaso de la Vega, peruwiański historyk, tłumacz (zm. 1616)
1550 – Edward de Vere, angielski arystokrata, poeta (zm. 1604)
1573 – Krystyna, księżniczka holsztyńska, królowa Szwecji (zm. 1625)
1577 – Chrystian IV Oldenburg, król Danii i Norwegii (zm. 1648)
1646 – Pietro Dandini, włoski malarz (zm. 1712)
1710 – Caffarelli, włoski śpiewak, kastrat (zm. 1783)
1713 – Guillaume Raynal, francuski historyk, filozof, pisarz (zm. 1796)
1716 – Felice Giardini, włoski kompozytor, skrzypek (zm. 1796)
1722 – Pietro Nardini, włoski kompozytor, skrzypek (zm. 1793)
1728 – William Smith, amerykański kupiec, polityk (zm. 1814)
1757 – Philip Barton Key, amerykański polityk (zm. 1815)
1760 – Jean-François Thomas de Thomon, szwajcarski architekt (zm. 1813)
1768 – Christopher Grant Champlin, amerykański kupiec, polityk (zm. 1840)
1773 – Thomas Thomson, szkocki chemik (zm. 1852)
1777 – Henry Clay, amerykański polityk (zm. 1852)
1799 – Henri Druey, szwajcarski polityk, prezydent Szwajcarii (zm. 1855)
1801 – Joseph Lanner, austriacki kompozytor (zm. 1843)
1802 – Franciszek Libermann, francuski duchowny katolicki pochodzenia żydowskiego, Sługa Boży (zm. 1852)
1803 – Charles Duveyrier, francuski dramaturg, adwokat, rewolucjonista (zm. 1866)
1807 – Parley P. Pratt, amerykański duchowny mormoński, poeta, polityk (zm. 1857)
1812:
Łazarz Budagow, ormiański turkolog (zm. 1878)
Albin Belina Węsierski, polski ziemianin, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1875)
1813 – Maria Orleańska, księżna wirtemberska (zm. 1839)
1814 – Franz von Wertheim, austriacki przedsiębiorca, polityk (zm. 1883)
1821:
Frederick Seymour, brytyjski arystokrata, admirał (zm. 1895)
Adonijah Welch, amerykański pedagog, prawnik, psycholog, socjolog, polityk (zm. 1889)
1823 – Aleksandr Ostrowski, rosyjski dramaturg (zm. 1886)
1829 – Richard Lucae, niemiecki architekt (zm. 1877)
1831 – Constantin Meunier, belgijski rzeźbiarz, malarz (zm. 1905)
1833 – Mieczysław Romanowski, polski poeta, uczestnik powstania styczniowego (zm. 1863)
1837 – Władysław Zajączkowski, polski matematyk (zm. 1898)
1839 – Nikołaj Przewalski, rosyjski generał, geograf (zm. 1888)
1850 – Nikołaj Golicyn, rosyjski polityk, ostatni premier Imperium Rosyjskiego (zm. 1925)
1851 – Edward Maunder, brytyjski astronom (zm. 1928)
1852 – Ferdinand Lindemann, niemiecki matematyk (zm. 1939)
1853 – Stanisław Ptaszycki, polski historyk (zm. 1933)
1866 – Konstantyn Carbonell Sempere, hiszpański jezuita, męczennik, błogosławiony (zm. 1936)
1871:
August Endell, niemiecki architekt, projektant (zm. 1925)
Joanis Metaksas, grecki generał, polityk, premier Grecji, dyktator (zm. 1941)
1872:
Nikoła Muszanow, bułgarski prawnik, polityk, premier Bułgarii (zm. 1951)
Tadeusz Reger, polski działacz socjalistyczny (zm. 1938)
Georges Urbain, francuski chemik (zm. 1938)
1873 – Herbert Nicol, brytyjski rugbysta (zm. 1950)
1874 – Stefan Przanowski, polski inżynier mechanik, przemysłowiec, działacz gospodarczy, polityk (zm. 1938)
1875 – Stanisław Adamski, polski duchowny katolicki, biskup katowicki (zm. 1967)
1801 – Franciszek Charwat, polski dyplomata (zm. 1943)
1879 – Konstanty Michalski, polski duchowny katolicki, filozof, historyk filozofii (zm. 1947)
1884 – Otto Meyerhof, niemiecki biochemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 1951)
1885:
Robert Delaunay, francuski malarz (zm. 1941)
Hermann Hoth, niemiecki dowódca wojskowy, zbrodniarz wojenny (zm. 1971)
1888:
Carlos Arosemena, ekwadorski bankowiec, polityk, tymczasowy prezydent Ekwadoru (zm. 1952)
Kaarlo Koskelo, fiński zapaśnik (zm. 1953)
1889 – Tadeusz Styka, polski malarz portrecista (zm. 1954)
1891 – Jack Foley, amerykański filmowiec (zm. 1967)
1892:
Henry Darger, amerykański malarz, pisarz (zm. 1973)
Johnny Dodds, amerykański muzyk jazzowy (zm. 1940)
Gieorgij Grebner, radziecki scenarzysta filmowy (zm. 1954)
1894:
Francisco Craveiro Lopes, portugalski marszałek lotnictwa, polityk, prezydent Portugalii (zm. 1964)
Stefan Mrożewski, polski malarz, grafik (zm. 1975)
1896 – Jan Jerzy Karpiński, polski przyrodnik, entomolog, pisarz, fotograf (zm. 1965)
1898 – Lily Pons, francusko-amerykańska śpiewaczka operowa (sopran) (zm. 1976)
1902 – Krystyna Grzybowska, polska pisarka (zm. 1963)
1903:
Jan Tinbergen, holenderski ekonomista, ekonometryk (zm. 1994)
Toma Tudoran, rumuński jeździec sportowy (zm. 1975)
1905 – Bohdan Korzeniewski, polski reżyser, krytyk i historyk teatralny, pedagog, tłumacz (zm. 1992)
1907 – Eugène Chaboud, francuski kierowca wyścigowy (zm. 1983)
1909 – Franz Kapus, szwajcarski bobsleista (zm. 1981)
1910 – Stanisław Jakiel, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy przemyski (zm. 1983)
1911:
Herbert Buhtz, niemiecki wioślarz (zm. 2006)
Ryszard Koncewicz, polski piłkarz, trener (zm. 2001)
1912 – Gjyzepina Kosturi, albańska śpiewaczka operowa (sopran) (zm. 1985)
1914:
Armen Alchian, amerykański ekonomista (zm. 2013)
František Mrázik, słowacki taternik, przewodnik tatrzański, narciarz, ratownik górski (zm. 2001)
Jan van Cauwelaert, belgijski duchowny katolicki, misjonarz, biskup Inongo (zm. 2016)
1915:
Hound Dog Taylor, amerykański gitarzysta i wokalista bluesowy (zm. 1975)
Lujo Tončić-Sorinj, austriacki dyplomata, polityk (zm. 2005)
1916:
Movita Castaneda, amerykańska aktorka (zm. 2015)
Peter Newmark, brytyjski przekładoznawca (zm. 2011)
1917:
Džemal Bijedić, bośniacki polityk, premier Jugosławii (zm. 1977)
Helen Forrest, amerykańska wokalistka jazzowa (zm. 1999)
Robert Manzon, francuski kierowca wyścigowy (zm. 2015)
1919 – Hovhannes Tcholakian, ormiański duchowny katolicki, archieparcha Konstantynopola (zm. 2016)
1920 – Anna Kamieńska, polska poetka, tłumaczka (zm. 1986)
1921 – Frans Krajcberg, brazylijski rzeźbiarz, malarz, fotograf (zm. 2017)
1922:
Oskar Hansen, polski architekt, rzeźbiarz, malarz (zm. 2005)
Henryk Iwaniszewski, polski astronom (zm. 1981)
Audrey Long, amerykańska aktorka (zm. 2014)
1923:
Krystyna Bednarczyk, polska poetka (zm. 2011)
Ann Miller, amerykańska aktorka, tancerka, piosenkarka (zm. 2004)
Harry Oster, amerykański folklorysta (zm. 2001)
1924 – Raymond Barre, francuski ekonomista, polityk, premier Francji (zm. 2007)
1925 – Britt Lomond, amerykański aktor (zm. 2006)
1926:
James Hillman, amerykański psycholog (zm. 2011)
Krystyna Karkowska, polska aktorka
1927 – Joshua Olatuni Majekodunmi, nigeryjski lekkoatleta, skoczek wzwyż (zm. 1996)
1928 – Hardy Krüger, niemiecki aktor
1929:
Elspet Gray, brytyjska aktorka (zm. 2013)
Jaroslav Papoušek, czeski reżyser i scenarzysta filmowy, malarz, rzeźbiarz (zm. 1995)
1930:
Myrosław Popowycz, ukraiński filozof
Jan Suzin, polski spiker telewizyjny (zm. 2012)
1931 – Anatol Ulman, polski pisarz (zm. 2013)
1932 – Jean-Pierre Marielle, francuski aktor
1933 – Montserrat Caballé, hiszpańska śpiewaczka operowa (sopran)
1935 – Heinz Schneiter, szwajcarski piłkarz (zm. 2017)
1936:
Frankétienne, haitański prozaik, poeta, dramaturg, muzyk, malarz
Charles Napier, amerykański aktor (zm. 2011)
Jadwiga Paprocka, polska dziennikarka
Kennedy Simonds, polityk z Saint Kitts i Nevis, premier
Gyula Tóth, węgierski lekkoatleta, maratończyk (zm. 2006)
Zygmunt Zawadzki, polski bokser (zm. 2006)
1937:
Dennis Banks, amerykański aktor, Indianin z plemienia Czipewejów, działacz społeczno-polityczny (zm. 2017)
Marian Marzyński, polski reżyser i scenarzysta filmowy
Joseph S. Nelson, kanadyjski zoolog (zm. 2011)
Andrzej Pelczar, polski matematyk (zm. 2010)
Igor Wołk, rosyjski pilot-oblatywacz, kosmonauta (zm. 2017)
Jan Wrabec, polski architekt, historyk sztuki
1938:
Clement Quartey, ghański bokser
Iwona Słoczyńska, polska aktorka
1939:
Redovino Rizzardo, brazylijski duchowny katolicki, biskup Dourados (zm. 2016)
Jerzy Slezak, polski polityk, minister łączności
1940:
Jan Góral, polski piłkarz (zm. 2008)
Herbie Hancock, amerykański pianista jazzowy, kompozytor
1941:
Dieter Auch, niemiecki polityk
Bobby Moore, angielski piłkarz (zm. 1993)
Antonio Tagliani, włoski kolarz szosowy
1942:
Carlos Reutemann, argentyński kierowca wyścigowy, polityk
Jacob Zuma, południowoafrykański polityk, wiceprezydent i prezydent RPA
1943 – Lothar Kobluhn, niemiecki piłkarz
1944:
Karel Kryl, czeski bard, kompozytor, poeta (zm. 1994)
Thongsing Thammavong, laotański polityk, premier Laosu
1945:
Miller Anderson, amerykański gitarzysta, wokalista i kompozytor bluesowy
Wojciech Krolopp, polski dyrygent (zm. 2013)
Zbigniew Pałyszko, polski lekkoatleta, młociarz (zm. 2012)
1946:
John Dunsworth, kanadyjski aktor (zm. 2017)
Ed O’Neill, amerykański aktor
George Robertson, szkocki polityk
1947:
Larry Cannon, amerykański koszykarz, trener
Tom Clancy, amerykański pisarz (zm. 2013)
Stanisław Dąbrowski, polski sędzia, pierwszy prezes Sądu Najwyższego (zm. 2014)
Dan Lauria, amerykański aktor, reżyser, dramaturg
David Letterman, amerykański komik, gospodarz talk show
Wayne Northrop, amerykański aktor
1948:
Juan Manuel Álvarez, meksykański piłkarz, trener
Joschka Fischer, niemiecki polityk, minister spraw zagranicznych
Jean-Claude Kaufmann, francuski socjolog
1949:
Jekatierina Kuryszko, ukraińska kajakarka
Ibrahim Mahlab, egipski przedsiębiorca, polityk, premier Egiptu
1950:
Ryszard Bosek, polski siatkarz, trener
Flavio Briatore, włoski przedsiębiorca, dyrektor sportowy zespołów F1
David Cassidy, amerykański wokalista, gitarzysta, aktor (zm. 2017)
1951 – Jerzy Kuczera, polski aktor
1952 – Wiesław Czaja, polski siatkarz, trener
1953:
Andrzej Sarwa, polski pisarz, publicysta, dziennikarz, tłumacz
Béla Várady, węgierski piłkarz (zm. 2014)
1954:
Jon Krakauer, amerykański alpinista, pisarz, dziennikarz
Jacek Mojkowski, polski dziennikarz (zm. 2015)
Steve Stevaert, belgijski polityk, samorządowiec (zm. 2015)
1955:
Eraldo Pecci, włoski piłkarz, trener
Stanisław Szwed, polski polityk, poseł na Sejm RP
1956:
Andy García, amerykański aktor, producent i reżyser filmowy
Herbert Grönemeyer, niemiecki aktor, piosenkarz
František Jakubec, czeski piłkarz (zm. 2016)
Walter Salles, brazylijski reżyser i scenarzysta filmowy
1957:
Maurizio Fistarol, włoski prawnik, samorządowiec, polityk
Tama Janowitz, amerykańska pisarka
Stojczo Mładenow, bułgarski piłkarz, trener
Ronald Plasterk, holenderski biolog, polityk
Hallvar Thoresen, norweski piłkarz, trener
1958:
Roland Dalhäuser, szwajcarski lekkoatleta, skoczek wzwyż
Benjamín González, hiszpański lekkoatleta, sprinter i średniodystansowiec (zm. 2011)
Beata Kolis, polska dziennikarka (zm. 2016)
Jacek Skalski, polski reżyser filmowy, telewizyjny i teatralny, montażysta, scenarzysta, pisarz (zm. 1996)
Karel Stromšik, czeski piłkarz, bramkarz, trener
Klaus Tafelmeier, niemiecki lekkoatleta, oszczepnik
Ginka Zagorczewa, bułgarska lekkoatletka, płotkarka
1959:
Pascal Barré, francuski lekkoatleta, sprinter
Patrick Barré, francuski lekkoatleta, sprinter
1960:
Tomas Jonsson, szwedzki hokeista
Wojciech Tomczyk, polski pisarz, scenarzysta filmowy
1961:
Lisa Gerrard, australijska wokalistka, aktorka, członkini zespołu Dead Can Dance
D.D. Verni, amerykański gitarzysta basowy
1962:
Jarosław Kalinowski, polski polityk, minister rolnictwa i rozwoju wsi, wicepremier, poseł na Sejm RP, eurodeputowany
Carlos Sainz, hiszpański kierowca rajdowy
1964:
Claudia Jung, niemiecka piosenkarka
Grzegorz Łoszewski, polski scenarzysta filmowy
Michael McMillen, nowozelandzki łyżwiarz szybki, działacz sportowy
Amy Ray, amerykańska muzyk, kompozytorka
1965:
Nino Abesadze, izraelska polityk
Missael Espinoza, meksykański piłkarz
Pavel Soukup, czeski kolarz torowy
Malo Vaga, samoański trener piłkarski
1966:
Kevin Robinzine, amerykański lekkoatleta, sprinter
Adriana Samuel, brazylijska siatkarka plażowa
Janusz Syposz, polski hokeista
1967:
Dorota Gliszczyńska, polska piłkarka ręczna, bramkarka
Shinkichi Kikuchi, japoński piłkarz, bramkarz
Jerzy Łazewski, polski aktor
Jakob Axel Nielsen, duński prawnik, polityk
Martin Schmidt, szwajcarski trener piłkarski
Zbigniew Szczerbiński, polski perkusista, członek zespołu Dżem
Nicolae Țaga, rumuński wioślarz
1968:
Alicia Coppola, amerykańska aktorka
Charles Fabian, brazylijski piłkarz
1969:
Lucas Radebe, południowoafrykański piłkarz
Wojciech Tochman, polski reportażysta
1970:
Sylvain Bouchard, kanadyjski łyżwiarz szybki
Edyta Krysiewicz, polska koszykarka
1971:
Nicholas Brendon, amerykański aktor
Shannen Doherty, amerykańska aktorka
Fernando Meligeni, brazylijski tenisista
Christophe Moreau, francuski kolarz szosowy
1972 – René Cattarinussi, włoski biathlonista
1973:
Przemysław Cecherz, polski piłkarz, trener
Claudia Jordan, amerykańska aktorka, modelka
Christian Panucci, włoski piłkarz
1974:
Kazimierz Kotliński, białoruski piłkarz ręczny, bramkarz
Marley Shelton, amerykańska aktorka
1975:
Siergiej Kozko, rosyjski piłkarz, bramkarz
Anja Nielsen, duńska piłkarka ręczna
Laurent Wauquiez, francuski polityk
1976:
Iwan Komarenko, rosyjski piosenkarz
Olga Kotlarowa, rosyjska lekkoatletka, biegaczka
Brad Miller, amerykański koszykarz
Joanna Mucha, polska ekonomistka, polityk, poseł na Sejm RP, minister sportu i turystyki
1977:
Tobias Angerer, niemiecki biegacz narciarski
Maciej Bartoszek, polski trener piłkarski
Natasza Caban, polska żeglarka sportowa
Giovanny Espinoza, ekwadorski piłkarz
Sarah Jane Morris, amerykańska aktorka
Witalij Nat, ukraiński piłkarz ręczny
1978 – Guy Berryman, brytyjski gitarzysta, członek zespołu Coldplay
1979:
Claire Danes, amerykańska aktorka
Martin Galia, czeski piłkarz ręczny, bramkarz
Mateja Kežman, serbski piłkarz
Jennifer Morrison, amerykańska aktorka
Tracy Moseley, brytyjska kolarka górska
Czesław Mozil, duński wokalista pochodzenia polskiego
Carlos Pérez, hiszpański kajakarz
1980:
Brian McFadden, irlandzki piosenkarz
Erik Mongrain, kanadyjski gitarzysta, kompozytor
1981:
Jurij Borzakowski, rosyjski lekkoatleta, średniodystansowiec
Nicolás Burdisso, argentyński piłkarz
Blerim Destani, albański aktor
Qusay Munir, iracki piłkarz
1982:
Fuad Backović, bośniacki piosenkarz
Dominika Biernat, polska aktorka
Juan Pablo Brzezicki, argentyński tenisista
Gary Caldwell, szkocki piłkarz
Waldo Ponce, chilijski piłkarz
Juras Požela, litewski polityk, minister zdrowia (zm. 2016)
Anna Siwkowa, rosyjska szpadzistka
Mary Zorn-Hamm, amerykańska łuczniczka
1983 – Jelena Dokić, australijska tenisistka
1984:
Aleksiej Dmitrik, rosyjski lekkoatleta, skoczek wzwyż
Iwo Naumowicz, polski muzyk, członek zespołu SOFA
Kevin Pauwels, belgijski kolarz przełajowy, górski i szosowy
1985:
Simona Gherman, rumuńska szpadzistka
Aleksandr Korniłow, rosyjski wioślarz
Łukasz Siemion, polski wioślarz
1986:
Blerim Džemaili, szwajcarski piłkarz pochodzenia albańskiego
Marcel Granollers, hiszpański tenisista
Jonathan Pitroipa, burkiński piłkarz
1987:
Luiz Adriano, brazylijski piłkarz
Brooklyn Decker, amerykańska aktorka, modelka
Brendon Urie, amerykański wokalista, członek zespołu Panic! at the Disco
1988:
Ricky Álvarez, argentyński piłkarz
Pierre Bengtsson, szwedzki piłkarz
Damian Krzysztofik, polski piłkarz ręczny
Yannick Sagbo, iworyjski piłkarz
Zhang Hong, chińska łyżwiarka szybka
1989:
Timo Gebhart, niemiecki piłkarz
Miguel Ponce, meksykański piłkarz
Valentin Stocker, szwajcarski piłkarz
Artur Szpilka, polski bokser
1990:
Francesca Halsall, brytyjska pływaczka
Jewgienij Kuzniecow, rosyjski skoczek do wody
Andreas Nilsson, szwedzki piłkarz ręczny
Hiroki Sakai, japoński piłkarz
Simon Thomas, kanadyjski piłkarz, bramkarz
1991:
Liu Shiwen, chińska tenisistka stołowa
Ryōta Morioka, japoński piłkarz
Oliver Norwood, północnoirlandzki piłkarz
Magnus Pääjärvi Svensson, szwedzki hokeista
Ashley Richards, walijski piłkarz
1992:
Witalij Dunajcew, rosyjski bokser
Chad le Clos, południowoafrykański pływak
Agata Trzebuchowska, polska aktorka
1993:
Robin Anderson, amerykańska tenisistka
Ryan Nugent-Hopkins, kanadyjski hokeista
1994:
Eric Bailly, iworyjski piłkarz
Julie Bergan, norweska piosenkarka, autorka tekstów
Saoirse Ronan, irlandzka aktorka
Mira Todorowa, bułgarska siatkarka
1995:
Jennifer Brady, amerykańska tenisistka
Przemysław Frankowski. polski piłkarz
Bartosz Zmarzlik, polski żużlowiec
1996:
Jan Bednarek, polski piłkarz
Aaron Blunck, amerykański narciarz dowolny
Haruka Iwasa, japońska skoczkini narciarska
Jelizawieta Kuliczkowa, rosyjska tenisistka
2000 – Suzanna von Nathusius, polska aktorka pochodzenia niemieckiego

 

ZMARLI

 

45 p.n.e. – Gnejusz Pompejusz Młodszy, rzymski wódz, polityk (ur. ?)
238:
Gordian I, współcesarz rzymski (ur. ok. 159)
Gordian II, współcesarz rzymski (ur. ok. 192)
352 – Juliusz I, papież, święty (ur. ?)
742 – Erchembod, francuski duchowny katolicki, biskup Thérouanne, święty (ur. ?)
1050 – Alferiusz, włoski opat, święty (ur. 930)
1167 – Karol Sverkersson, król Szwecji (ur. ok. 1130)
1439 – Jan I, książę żagański (ur. ok. 1385)
1522 – Piero di Cosimo, włoski malarz (ur. ok. 1462)
1550 – Claude de Guise, francuski książę, dowódca wojskowy (ur. 1496)
1555 – Joanna Szalona, królowa Kastylii (ur. 1479)
1638 – Shirō Amakusa, japoński samuraj (ur. 1621)
1670 – Jerzy Rizkallah z Bseb’el, libański duchowny katolicki, maronicki patriarcha Antiochii i całego Wschodu (ur. ok. 1595)
1656 – Adam Konarzewski, polski magnat, tłumacz (ur. 1639/40)
1681 – Pietro Paolini, włoski malarz (ur. 1603)
1684 – Nicola Amati, włoski lutnik (ur. 1596)
1685 – Mikołaj Franciszek Rossochacki, polski szlachcic, polityk (ur. ?)
1704 – Jacques-Bénigne Bossuet, francuski duchowny katolicki, biskup Meaux, teolog (ur. 1627)
1748 – William Kent, brytyjski architekt, malarz, projektant wnętrz i ogrodów (ur. 1685)
1763 – Giuseppe Spinelli, włoski duchowny katolicki, arcybiskup Neapolu, kardynał (ur. 1694)
1777 – Claude-Prosper Jolyot de Crébillon, francuski pisarz (ur. 1707)
1782 – Pietro Metastasio, włoski prozaik, poeta (ur. 1698)
1794 – Jean-Baptiste Gobel, francuski duchowny katolicki, polityk okresu rewolucji francuskiej (ur. 1727)
1797 – Piotr Blank, polski bankier (ur. 1742)
1814 – Charles Burney, brytyjski historyk muzyki, kompozytor, organista (ur. 1726)
1817 – Charles Messier, francuski astronom (ur. 1730)
1820 – Arthur Young, brytyjski ekonomista, pisarz (ur. 1741)
1839 – Sven Jonas Stille, szwedzki lekarz, ochotnik w powstaniu listopadowym (ur. 1812)
1852 – Antoni Rzempołuski, polski prawnik, sędzia, polityk (ur. 1784)
1858 – Siegfried Dehn, niemiecki teoretyk muzyki, wydawca, nauczyciel, bibliotekarz (ur. 1799)
1861 – Tytus Działyński, polski historyk, mecenas sztuki (ur. 1796)
1863 – Stefan Bobrowski, polski polityk, działacz niepodległościowy, uczestnik powstania styczniowego (ur. 1840)
1866 – Carl Moltke, duński polityk (ur. 1798)
1877 – Juan Bautista Gill, paragwajski polityk, prezydent Paragwaju (ur. 1840)
1879 – August von Fligely, austriacki generał porucznik, geograf, kartograf (ur. 1810)
1890 – Zeng Jize, chiński arystokrata, dyplomata (ur. 1839)
1896 – Carl Humann, niemiecki archeolog (ur. 1839)
1897 – Edward Drinker Cope, amerykański paleontolog, zoolog, ewolucjonista (ur. 1840)
1902 – Marie Alfred Cornu, francuski fizyk (ur. 1841)
1906 – Maksymilian Kawczyński, polski filiog, historyk literatury (ur. 1842)
1908 – Andrzej Kazimierz Potocki, polski polityk, namiestnik Galicji (ur. 1861)
1920 – Teresa od Jezusa z Andów, chilijska karmelitanka, święta (ur. 1900)
1927:
Józef Moscati, włoski lekarz, naukowiec, społecznik, święty (ur. 1880)
Dawid Uribe Velasco, meksykański duchowny katolicki, męczennik, święty (ur. 1889)
1936 – Heliodor Laskowski, polski komandor podporucznik (ur. 1898)
1938 – Fiodor Szalapin, rosyjski śpiewak operowy (bas) (ur. 1873)
1941:
Witold Albert Adolph, polski biolog, zoolog (ur. 1903)
Zdzisław Henneberg, polski kapitan pilot, as myśliwski (ur. 1911)
Ferdynand Hoesick, polski pisarz, historyk literatury (ur. 1867)
1943:
Michał Hamburger, polski piłkarz, prawnik, żołnierz AK, pochodzenia żydowskiego (ur. 1899)
Henry Murray, nowozelandzki lekkoatleta, płotkarz, architekt, żołnierz (ur. 1886)
1945:
Vilém Mathesius, czeski językoznawca, historyk literatury (ur. 1882)
Franklin Delano Roosevelt, amerykański polityk, prezydent USA (ur. 1882)
Czesław Rossiński, polski podporucznik, żołnierz AK, cichociemny (ur. 1907)
Mieczysław Szczepański, polski kapitan, żołnierz AK, cichociemny (ur. 1919)
1946:
Teizō Takeuchi, japoński piłkarz, trener (ur. 1908)
Marian Zyndram-Kościałkowski, polski polityk, premier RP (ur. 1892)
1953 – Lionel Logue, brytyjski logopeda (ur. 1880)
1956 – Tadeusz Strumiłło, polski muzykolog, taternik (ur. 1929)
1957 – Wacław Bruner, polski działacz socjalistyczny i niepodległościowy (ur. 1898)
1959 – James Gleason, amerykański aktor, scenarzysta filmowy (ur. 1882)
1960:
Kamil Seyfried, polski generał brygady, prawnik (ur. 1872)
Theo Willems, holenderski łucznik (ur. 1891)
1961 – Mubarek Bekkai, marokański polityk, premier Maroka (ur. 1907)
1963 – Kazimierz Ajdukiewicz, polski filozof, matematyk (ur. 1890)
1966 – Jewgienij Malejew, rosyjski paleontolog (ur. 1915)
1968:
Lorenz Nieberl, niemiecki bobsleista (ur. 1919)
Franz Pfeffer von Salomon, niemiecki wojskowy, działacz nazistowski, pierwszy szef SA (ur. 1888)
1971:
Wynton Kelly, amerykański pianista jazzowy pochodzenia jamajskiego (ur. 1931)
Bogdan Kostrzewski, polski archeolog, muzeolog (ur. 1915)
Wolfgang Krull, niemiecki matematyk (ur. 1899)
Zdzisław Wincenty Przyjałkowski, polski generał (ur. 1892)
Igor Tamm, rosyjski fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1895)
1972 – C.W. Ceram, niemiecki pisarz, dziennikarz (ur. 1915)
1973 – Arthur Freed, amerykański autor piosenek, producent filmowy (ur. 1894)
1974:
Bogusław Klimczuk, polski kompozytor, pianista, dyrygent (ur. 1921)
Jewgienij Wuczeticz, rosyjski rzeźbiarz pochodzenia serbskiego (ur. 1908)
1975:
Alf Andersen, norweski skoczek narciarski (ur. 1906)
Josephine Baker, francuska piosenkarka, tancerka pochodzenia amerykańskiego (ur. 1906)
1977:
Jerzy Kolbe, polski inżynier górnik (ur. 1906)
Zenzō Shimizu, japoński tenisista (ur. 1891)
1980 – Henryk Rudnicki, polski dziennikarz, działacz społeczny (ur. 1905)
1981:
Petrus Beukers, holenderski żeglarz sportowy (ur. 1899)
Andrzej Krzeptowski II, polski narciarz, kierownik schronisk tatrzańskich (ur. 1902)
Joe Louis, amerykański bokser (ur. 1914)
Fernand Saivé, belgijski kolarz torowy, szosowy i przełajowy (ur. 1900)
1982 – Anthony Greenwood, brytyjski polityk (ur. 1911)
1983 – Jørgen Juve, norweski piłkarz (ur. 1906)
1984:
Edward Sokoine, tanzański polityk, premier Tanzanii (ur. 1938)
Ramón Tapia, chilijski bokser (ur. 1932)
1985 – Vicenç Sasot, hiszpański trener piłkarski (ur. 1918)
1986 – Walentin Katajew, rosyjski pisarz (ur. 1897)
1987 – Mieczysław Jagoszewski, polski dziennikarz, eseista, poeta, działacz społeczny (ur. 1897)
1988 – Alan Paton, południowoafrykański pisarz, działacz społeczny, polityk (ur. 1903)
1989:
Herbert Bednorz, polski duchowny katolicki, biskup katowicki (ur. 1908)
Abbie Hoffman, amerykański działacz społeczny pochodzenia żydowskiego (ur. 1936)
Sugar Ray Robinson, amerykański bokser (ur. 1921)
1991:
Miriam Cooper, amerykańska aktorka (ur. 1891)
James Schuyler, amerykański poeta (ur. 1923)
1993:
George Frederick Ives, brytyjski superstulatek (ur. 1881)
Zenon Komender, polski polityk, minister handlu wewnętrznego i usług, wicepremier, członek Rady Państwa PRL (ur. 1923)
1994 – Joseph Nelis, belgijski piłkarz (ur. 1917)
1995:
Mou Zongsan, chiński filozof (ur. 1909)
Ezra Clark Stillman, amerykański filolog, interlingwista, poeta, tłumacz (ur. 1907)
1996 – Nikita Ryżow, radziecki polityk, dyplomata (ur. 1907)
1997 – George Wald, amerykański fizjolog, biochemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1906)
1998:
Robert Ford, kanadyjski poeta, dyplomata, tłumacz (ur. 1915)
Bruno Rodzik, francuski piłkarz pochodzenia polskiego (ur. 1935)
Andrzej Szymańczak, polski perkusista, członek zespołów Closterkeller i Kult (ur. 1968)
1999 – José Francisco de Morais, brazylijski piłkarz (ur. 1950)
2001 – Jacek Dębski, polski przedsiębiorca, polityk, szwf Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki (ur. 1960)
2003:
Bohdan Kosiński, polski reżyser filmowy, scenarzysta (ur. 1922)
Sydney Lassick, amerykański aktor (ur. 1922)
2004:
Józef Bury, polski polityk, minister pracy, płac i spraw socjalnych (ur. 1928)
Norman Campbell, kanadyjski reżyser telewizyjny (ur. 1924)
Juan Valderrama Blanca, hiszpański śpiewak flamenco (ur. 1916)
2005 – Georgi Paczedżiew, bułgarski piłkarz, trener (ur. 1916)
2006 – Rajkumar, indyjski aktor (ur. 1929)
2007 – Andrzej Kurylewicz, polski muzyk jazzowy, kompozytor, dyrygent (ur. 1932)
2008:
Cecilia Colledge, brytyjska łyżwiarka figurowa (ur. 1920)
Patrick Hillery, irlandzki polityk, prezydent Irlandii (ur. 1923)
2009:
Kent Douglas, kanadyjski hokeista (ur. 1936)
Hans Kleppen, norweski skoczek narciarski (ur. 1907)
Eve Kosofsky Sedgwick, amerykańska historyk literatury (ur. 1950)
Vytautas Mažiulis, litewski językoznawca (ur. 1926)
2010 – Alice Miller, szwajcarska psycholog (ur. 1923)
2011:
Małgorzata Gebert, polski działaczka humanitarna (ur. 1952)
Sidney Harman, amerykański przedsiębiorca, wydawca pochodzenia żydowskiego (ur. 1918)
Gerd-Klaus Kaltenbrunner, niemiecki filozof (ur. 1939)
Aleksandar Petaković, serbski piłkarz (ur. 1930)
Miroslav Tichý, czeski malarz, fotograf (ur. 1926)
2012:
Władimir Astapowski, rosyjski piłkarz (ur. 1946)
Józef Drożdż, polski instruktor harcerski, harcmistrz, członek ruchu oporu, więzień obozów koncentracyjnych (ur. 1918)
Jerzy Woźniak, polski żołnierz, lekarz, więzień polityczny, urzędnik państwowy (ur. 1923)
2013:
Robert Byrne, amerykański szachista, dziennikarz (ur. 1928)
Annamária Szalai, węgierska dziennikarka, polityk (ur. 1961)
2014 – Leonard Siemiątkowski, polski polityk, prezes NBP (ur. 1917)
2015:
Patrice Dominguez, francuski tenisista (ur. 1950)
Jan Kulczyński, polski reżyser teatralny, pedagog (ur. 1931)
André Mba Obame, gaboński polityk (ur. 1957)
Feliks Netz, polski poeta, prozaik, dramaturg radiowy, krytyk literacki i filmowy, publicysta (ur. 1939)
2016:
Anne Jackson, amerykańska aktorka (ur. 1925)
Carl-Heinz Kliemann, niemiecki malarz, grafik (ur. 1924)
André Mayamba Mabuti Kathongo, kongijski duchowny katolicki, biskup Popokabaka (ur. 1931)
Janusz Mond, polski aktor (ur. 1951)
Arnold Wesker, brytyjski dramatopisarz (ur. 1932)
2017:
Stanisław Możejko, polski wydawca, samorządowiec, prezydent Świnoujścia (ur. 1954)
Charles Q. Murphy, amerykański aktor, komik (ur. 1959)